فلج اسپاستیک یکی از انواع فلج مغزی است که هم در کودکان و هم در بزرگسالان دیده می شود. این نوع فلج، رایج ترین نوع فلج مغزی است که در اثر آسیب دیدن بخش هایی از مغز بروز می کند. در این مقاله به بیماری فلج مغزی اسپاستیک، روش های درمان آن و نیز برخی از تمرینات کادرمانی فلج مغزی اسپاستیک خواهیم پرداخت. جهت دسترسی سریع تر به بخش های مختلف مقاله می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
فلج مغزی اسپاستیک چیست؟
۸۰ درصد از بیماران سی پی دچار این نوع از فلج مغزی هستند. فلج اسپاستیک، فلجی است که با اسپاسم عضلات همراه بوده و گرفتگی های عضلانی در بیماران فلج مغزی (CP) باعث ایجاد مشکلات حرکتی در آنها می شود. علائم فلج مغزی اسپاستیک عبارتند از:
- ناتوانی در هماهنگی و استفاده همزمان از دستها
- سفتی و گرفتگی خفیف، متوسط یا شدید عضلات
- اختلالات حرکتی ناشی از اسپاسم
- الگوی راه رفتن غیرطبیعی
- رفلکس های غیرعادی
- تغییر پوسچر بدن
- اختلال در گرفتن اشیا و صحبت کردن
- ایجاد دردهای عضلانی موقع حرکت بدن
علائم این عارضه در کودکان فلج مغزی اسپاستیک، تا دو سالگی خود را نشان می دهد. طبق نظر دکتر احسان ذاکرین، متخصص کاردرمانی در اصفهان، معمولا کودکان سی پی با تاخیر حرکتی و رشدی مواجه هستند.
علت فلج مغزی اسپاستیک
صدمه دیدن اعصاب حرکتی فوقانی باعث ایجاد فلج مغزی اسپاستیک می شود. عوامل زیر می توانند از علل بروز فلج مغزی در کودکان و بزرگسالان باشند:
- نرسیدن اکسیژن به مغز نوزاد به خاطر زایمان سخت و طولانی
- نارس متولد شدن نوزاد
- ضربه دیدن سر جنین در دوران بارداری، موقع زایمان یا بعد از تولد
- عفونت یا خونریزی مغزی
- مشکلات ریوی و تنفسی شدید
- ضربه مغزی در اثر سقوط از ارتفاع یا تصادف رانندگی
هورمون تراپی، دیابت و بیماری های عفونی مادر طی بارداری هم می تواند باعث ایجاد فلج مغزی اسپاستیک در کودکان شود.
نحوه تشخیص علت سی پی
پزشکان بعد از معاینه بالینی بیمار برای تشخیص علت فلج اسپاستیک، تصویربرداری به روش های ام ار آی، سونوگرافی و سی تی اسکن از سر را تجویز می کنند.
برای درمان CP نوزادان و بزرگسالان در اصفهان، می توانید از تخصص کاردرمانگران مجرب در کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
سی پی اسپاستیک با چه عوارضی همراه است؟
فلج مغزی اسپاستیک می تواند باعث سفت شدن بافت های نرمی مثل عضلات، تاندونها و رباط ها شود که در حرکت دادن عضو نقش مهمی دارند. همچنین این بیماری باعث دفرمیته و بدشکلی استخوانها، بروز ناهنجاری های ستون فقرات مثل بیماری اسکولیوز و ناهنجاری در استخوان های لگن می شود.
روشهای درمان فلج مغزی اسپاستیک
روش قطعی برای درمان فلج مغزی اسپاستیک وجود ندارد. اما پزشکان به کمک روش های زیر می توانند به بهبود بیماران CP اسپاستیک کمک کنند:
درمانهای دارویی
با مصرف برخی داروها مثل داروهای ضدتشنج، ضد اسپاسم، ضدالتهاب و ضد افسردگی می توان تا حدودی به کاهش علائم بیمار کمک کرد.
تزریق بوتاکس
این روش برای کاهش اسپاسم عضله و جلوگیری از انقباض بیش از حد ماهیچه ها بسیار موثر است.
جراحی برای فلج اسپاستیک
زمانی برای بیمار عمل جراحی انجام می شود که مفاصل دچار تغییر شکل شدید شده باشند. اگر اسپاسم شدید عضله منجر به اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات شود، در بعضی موارد باید جراحی صورت گیرد.
توانبخشی فلج مغزی
توانبخشی و کاردرمانی جسمی و حرکتی می تواند توانایی های بیمار را بهبود داده و به افزایش استقلال او کمک کند.
کاردرمانی برای فلج مغزي اسپاستيک در کودکان و بزرگسالان با مزایای زیر همراه است:
- افزایش مهارت های حرکتی
- افزایش هماهنگی عضلات
- بهبود چابکی در حرکات
- توانایی حفظ تعادل
- کمک به توانایی در جابه جایی بدن
البته به گفته دکتر احسان ذاکرین (کارشناس ارشد کاردرمانی) استفاده از وسایل کمکی مثل بریس، اصلاح الگوی راه رفتن و اصلاح پوسچر بیمار نیز منجر به بهبود کیفیت زندگی او می شوند.
کاردرمانی سی پی اسپاستیک در اصفهان
در بهترین کلنیک های کاردرمانی اصفهان، از روش های زیر برای بهبود بیماران cp اسپاستیک استفاده می شود:
کایروپراکتیک یا درمان های دستی
کایروپراتیک شامل برخی از تکنیک های ماساژ به همراه حرکات کششی و تقویتی برای عضلات است. این تمرینات به منظور کاهش اسپاسم عضله و سلامت ستون فقرات انجام می شوند.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی از آتروفی و کوچک شدن عضلات بدن جلوگیری می کند. همچنین ماساژ با کاهش اسپاسم عضلات، تنش را در بدن بیمار کاهش داده و باعث شل شدن ماهیچه های سفت می شود.
ورزش براي فلج مغزي
یکی از اصلی ترین روش های درمان بیماران سی پی که برای رفع محدودیت های حرکتی آنها است، تمرین درمانی یا ورزش درمانی است. انجام تمرينات فلج مغزي اسپاستيک برای این بیماران با مزایای زیر همراه است:
- افزایش قدرت عضلانی با حرکات تقویتی
- بهبود دامنه حرکتی
- افزایش طول ماهیچه ها با حرکات کششی
- کاهش اسپاسم عضلات درگیر
- بهبود انعطاف پذیری عضلات و مفاصل
- جلوگیری یا رفع آتروفی عضلانی
همچنین انجام منظم حرکات ورزشي براي فلج مغزي، به بهبود کنترل حرکتی این بیماران و بهبود تعادل آنها کمک می کند.
بیشتر بخوانید: بهترین تمرینات کاردرمانی برای حفظ تعادل کودک
برای درمان انواع فلج مغزی کودکان یا بزرگسالان در اصفهان، می توانید از تخصص کاردرمانگران مجرب در کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
حرکات اصلاحي فلج مغزي (CP)
در این بخش بعضی از تمرينات ورزشي براي فلج مغزي اسپاستیک آورده شده است. توجه داشته باشید که بدون اجازه کاردرمانگر نباید از این تمرینات استفاده شود. چون حرکات اصلاحي فلج مغزي بر اساس شرایط هر بیمار طراحی می شوند و برخی از تمرینات ممکن است برای بیمار شما مضر باشد.
تمرین ۱
برای کشش عضلات پا، باید بیمار به شکم بخوابد و پاها را دراز کند. با یک دست مچ پا و با دست دیگر زانوی بیمار را بگیرید. به آرامی پا را به عقب، به شکل زیر خم کنید. کشش ایجاد شده را برای چند ثانیه نگه دارید. بعد پا را به حالت استراحت برگردانید. این تمرین را ۱۰ مرتبه و برای چندین نوبت در روز برای هر پا تکرار کنید.
تمرین ۲
برای انجام این تمرین تعادلی، به بیمار کمک کنید روی توپ CP به پشت دراز بکشد. پاهای او را نگه دارید و کمی بدنش را جلو عقب کنید. در این تمرین بیمار حفظ تعادل در موقعیت های پویا را یاد می گیرد. این تمرین حتما باید با حضور کاردرمانگر یا شخص دیگر انجام شود. بعد از چند دقیقه همین تمرین را در موقعیت خوابیده به شکم روی توپ انجام دهید.
تمرین ۳
برای انجام این تمرین باید بیمار به پشت خوابیده و پاها را دراز کند. در این وضعیت کف پای بیمار را بگیرید و به آرامی پای او را به سمت قفسه سینه خم کنید. کشش را ۱۰ تا ۱۵ ثانیه نگه دارید. همین تمرین را برای پای دیگر هم انجام دهید. ۵ تا ۱۰ مرتبه این تمرین را برای هر پا تکرار کنید.
تمرین ۴
کودک را روی زانوها به شکل زیر قرار دهید. پشت او قرار بگیرید و با دو دست باسن کودک را نگه دارید. حالا به آرامی کودک را کمی به جلو هل دهید. اجازه دهید تعادلش را در این وضعیت جدید به دست آورد. کودک را به جای اول خود برگردانید.
این بار به آرامی او را کمی عقب بکشید. بگذارید خودش دوباره تعادلش را به دست آورد. این تمرین را در ست های ۵ تا ۱۰ تایی و برای سه تا چهار بار در روز انجام دهید.
تمرین ۵
در حالت نشسته یا ایستاده، یک دست را روی سینه به شکل زیر قرار دهید و با دست دیگر بازو یا زیر آرنج را بگیرید. کشش ایجاد شده را ۲۰ تا ۳۰ ثانیه نگه دارید. به حالت اول برگردید. ۱۰ بار این تمرین را تکرار کرده و برای دست دیگر هم همین کار را انجام دهید.
حضور منظم در جلسات کاردرمانی و انجام روزانه این تمرینات می تواند نتیجه قابل توجهی در روند درمان بیماران سی پی و افزایش توانایی آنها داشته باشد.
اگر شما هم سوالی درباره درمان فلج مغزی اسپاستیک با کاردرمانی دارید، می توانید سوالات خود را در بخش نظرات این مقاله بپرسید. در اسرع وقت به آنها پاسخ خواهیم داد.
