بیماری تورتیکولی یا کج گردنی بیماری است که در آن سر و گردن نوزاد به یک سمت کج شده است و نمی تواند نوزاد سرش را به سمت دیگر بچرخاند. کجی گردن می تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد. البته نوع مادرزادی آن رایجتر بوده و در بین دختران شایع تر از پسران است.
از هر ۱۰۰۰ تولد ۴ نوزاد با عارضه کج گردنی متولد می شوند. در این مقاله قصد داریم به علل بروز و درمان قطعی تورتیکولی در نوزادان با تکنیکهای توانبخشی و کاردرمانی بپردازیم. برای دسترسی سریع تر به بخش های مختلف مقاله می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
نشانه های تورتیکولی گردن در کودکان
بارزترین علامت تورتیکولی، کج بودن گردن و سر به یک سمت است. از دیگر علائم کج گردنی کودکان می توان به موارد زیر نیز اشاره کرد:
- ناتوانی نوزاد در حرکت دادن سر و گردن به سمت دیگر
- خشکی و سفتی گردن
- شیر خوردن فقط از یک پستان
- محدودیت در دامنه حرکتی گردن
- اسپاسم شدید عضلانی
همچنین، صاف شدن یک قسمت سر نوزاد، ایجاد برآمدگی در عضلات گردن، بالاتر بودن یک گوش نسبت به گوش دیگر و عدم تقارن صورت نوزاد نیز از علائم کجی گردن در کودکان است. علائم تورتیکولی نقش مهمی در تاخیر رشد حرکتی و تکاملی نوزادان دارد.
بیشتر بخوانید: درمان تاخیر حرکتی در کودکان با کاردرمانی
علت کجی گردن نوزادان
علت اصلی تورتیکولیس نوزادی، اسپاسم و گرفتگی غیرطبیعی عضلات گردن است. انقباضات غیرعادی به خاطر یکی از دلایل زیر اتفاق می افتد:
- وضعیت نامناسب جنین در رحم
- آسیب به گردن موقع خروج از کانال زایمانی
- آسیب دیدگی مهره ها و ستون فقرات گردنی
- ناهنجاری های استخوانی گردن
- آسیبهای نخاعی
- مشکلات بینایی
- ضربه خوردن یا رشد غیرطبیعی عضله استرونوکلئیدوماستوئید (SCM) در گردن
به علاوه، عواملی مثل رشد تومورهایی که به اعصاب گردن و جمجمه نوزاد فشار می آورند، عفونت های گردن و ایجاد توده های کوچک و سفت در عضله گردن نیز از دلایل تورتیکولی مادرزادی هستند.
ریسک ابتلا به کج گردنی مادرزادی
معمولا احتمال تولد نوزاد با تورتیکولی در زایمانهای سخت و طولانی و به خصوص در زایمان اول مادر بسیار بیشتر از زایمان های دیگر است. همچنین ریسک تولد نوزاد با گردن کج در موارد زیر بیشتر است:
- بارداری سخت یا چندقلویی
- حالت بریچ نوزاد موقع زایمان (زایمان با پا)
- وزن زیاد نوزاد موقع تولد
همچنین، گیر افتادن نوزاد در کانال زایمان باعث می شود، پزشک برای نجات جان مادر و بچه از ابزارهایی مثل فورسپس یا وکیوم برای زایمان استفاده کند. استفاده از این دستگاهها ریسک ابتلا به کجی گردن نوزاد را بیشتر می کند.
تورتیکولیس کودکان چه عوارضی دارد؟
عدم درمان تورتیکولی می تواند منجر به بروز ناهنجاری های ستون فقرات در کودک بیمار شود. از عوارض کج گردنی نوزادان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ناهنجاری های جمجمه
- دیسپلازی ران
- بد شکلی پا
- عدم تقارن لگن
- اختلال در راه رفتن کودک
- کاهش میدان دید و بینایی در سمت کجی گردن
- اسکولیوزیس
بیشتر بخوانید: اصلاح الگوی راه رفتن کودکان در اصفهان
علاوه بر این، عدم درمان تورتیکولی کودکان باعث کاهش عملکرد دست یا حتی یک طرف بدن کودک در سمتی می شود که تورتیکولی رخ داده است.
روشهای تشخیص کجی گردن در بچه ها
پزشک با توجه به علائم تورتیکولی و معاینه فیزیکی نوزاد می تواند این عارضه را تشخیص دهد. پزشکان برای تشخیص علت بروز کجی گردن از روشهای زیر نیز استفاده می کنند:
- اشعه ایکس
- سونوگرافی عضله
با تشخیص علت تورتیکولی نوزاد، پزشک می تواند بهترین روش را برای درمان کج گردنی شروع کند.
برای تشخیص و درمان کج گردنی نوزادان در اصفهان می توانید از تخصص کاردرمانگران مجرب در کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
راههای درمان تورتیکولی نوزادان در اصفهان
توده های کوچک عضلانی که علت تورتیکولیس نوزاد هستند، تا ۶ ماهگی یا یک سالگی از بین می روند. اما در بسیاری از موارد برای درمان کجی گردن در بچه ها لازم است روشهای درمانی زیر به کار گرفته شوند:
کاردرمانی کودکان تورتیکولی
استفاده از تکنیکهای توانبخشی، اصلی ترین درمان تورتیکولی در نوزادان است که در بسیاری از موارد باعث درمان قطعی توتیکولی نوزاد می شود. درباره نقش کاردرمانی در درمان تورتیکولی کودکان در ادامه ی این مقاله بیشتر توضیح داده خواهد شد.
جراحی تورتیکولی گردن
هر چه سن کودک بالاتر برود و با وجود درمانهای انجام شده، کجی گردن بهبود پیدا نکند، پزشکان مجبورند برای درمان تورتیکولی گردن از عمل جراحی استفاده کنند. عمل جراحی برای آزاد سازی عضله انجام می شود. این جراحی را می توان برای کودکان بالای یک سال انجام داد.
کاردرمانی و توانبخشی تورتیکولی مادرزادی در اصفهان
نقش کاردرمانی در درمان تورتیکولی کودکان بسیار حائز اهمیت است. کاردرمانی بهترین روشی است که می توان به کمک آن و بدون جراحی، سر و گردن کودک را متقارن و کجی گردن را درمان کرد. متخصصان کاردرمانی اصفهان از روشهای زیر برای درمان کج گردنی مادرزادی استفاده می کنند:
اصلاح پوسچر و آموزش به والدین
کاردرمانگر کودکان به والدین آموزش می دهد که چطور برای درمان و نیز جلوگیری از پیشرفت تورتیکولیس نوزاد خود را به درستی حمل کنند. همچنین کاردرمانگر در زمینه های زیر آموزش های لازم را به مادر خواهد داد:
- طرز صحیح قرار گرفتن بدن نوزاد موقع بازی
- طرز در آغوش گرفتن صحیح و شیر دادن نوزاد
- نحوه صحیح خواباندن نوزاد تورتیکولی
در کنار این آموزشها، متخصص کاردرمانی از تکنیکهای دیگر توانبخشی تورتیکولی نوزادان نیز حتما استفاده می کند.
ماساژ درمانی
از این روش بخصوص در مواردی که علت تورتیکولی نوزاد مربوط به عضله استرنوکلئیدوماستوئید گردن (scm) باشد، استفاده می شود. ماساژ به ریلکس شدن عضلات سفت شده و انعطاف پذیری بیشتر آن کمک می کند. دیگر مزایای کاردرمانی کودکان تورتیکولی با ماساژ عبارت است از:
- رفع خشکی گردن
- رفع اسپاسم عضلات گردنی
- بهبود دامنه حرکتی گردن
این روش موثری برای درمان بیمار است اما نمی تواند به تنهایی تورتیکولی را درمان کند و باید در کنار تکنیک های دیگر توانبخشی به کار رود.
تمرینات تورتیکولی
تمرینات ورزشی مهمترین و اصلی ترین تکنیک های کاردرمانی کج گردنی نوزادن هستند. درمان با این روش برای بهبود انعطاف پذیری عضلات گردن، رفع خشکی، سفتی و اسپاسم عضلات آن بسیار موثر است. این تمرینات شامل حرکات تقویتی و حرکات کششی برای تورتیکولی عضلات منقبض یا ضعیف شده گردن هستند.
کاردرمانگر، نرمش های مخصوص را به والدین آموزش می دهد. ابتدا این تمرینات باید زیر نظر متخصص توانبخشی انجام شوند. اما بعد از یادگیری تمرینات، می توانید ورزشهای تورتیکولی نوزادتان را در منزل انجام دهید. تمرینات کج گردنی را چند ماه تا یکسال باید ادامه دهید تا دامنه حرکتی گردن بیشتر و تورتیکولیس کاملا درمان شود.
تمرینات اصلاحی کج گردنی نوزادان
در این بخش می توانید با بعضی از حرکات اصلاحی تورتیکولی نوزادی آشنا شوید.
تمرین ۱
برای تقویت عضلات گردن و شانه، نوزاد را روی شکم بخوابانید. در سمتی که گردن کودک به آن سمت نمی چرخد، قرار بگیرید. با حرف زدن، تشویق کردن، ایجاد سرو صدا یا قرار دادن اسباب بازیهای دلخواه او می توانید کودک را وادار کنید، سرش را به سمت مورد نظرتان بچرخاند. ۱۵ دقیقه این تمرین را ادامه دهید.
تمرین ۲
اگر نوزاد شما تورتیکولی راست دارد، برای این تمرین باید، دست چپ تان را روی شانه چپ کودک بگذارید و با دست دیگرتان سر نوزاد را بگیرید. سر او را به آرامی به سمت شانه راستش بچرخانید. برای تورتیکولی چپ، باید این تمرین را برعکس انجام داد. بهتر است برای انجام این تمرین، کودک را روی فرش بخوابانید.
تمرین ۳
کودک را به پهلو در لبه تخت بخوابانید. سر کودک باید از سمتی که به آن جهت نمی چرخد، آویزان باشد. ۳ ثانیه مکث کنید تا وزن سر و نیروی جاذبه باعث کشش عضلات منقبض شده و تقویت عضلات ضعیف گردن شود.
هر یک از تمرینات گفته شده را باید ۲ تا ۴ بار در روز، در ستهای ۵ تایی انجام دهید. در هر تمرین کششی هم باید، کشش عضلات گردن را به مدت ۱۰-۲۰ ثانیه حفط کنید.
برای کاردرمانی و توانبخشی کج گردنی نوزاد خود می توانید از تخصص کاردرمانگران مجرب در کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
دکتر خوب برای کجی گردن کودکان در اصفهان
کاردرمانگران، یک دکتر خوب برای کجی گردن نوزاد شما به حساب می آیند. آنها بهترین متخصص تورتیکولی هستند که می توانند به رفع مشکل نوزادتان کمک کنند. برای بهره مندی از بهترین کاردرمانی در اصفهان می توانید به کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ مراجعه کنید.
در صورتی که تورتیکولی نوزادتان باعث بروز عوارضی مثل اسکولیوز، راه رفتن غلط در کودک و غیره شده باشد، ایشان علاوه بر درمان تورتیکولی، به درمان اسکولیوز کودکان در اصفهان یا هر عارضه جسمی دیگر آنها که ناشی از کجی گردن باشد، کمک می کنند.
اگر سوالی درباره توانبخشی کج گردنی یا اسکولیوز کودکان دارید، در بخش نظرات این مقاله می توانید آنها را بپرسید.
