در مقالات قبلی همین سایت به علائم، علل و درمان اختلال طیف اوتیسم در کودکان پرداختیم. در این مقاله قصد داریم شما را با علت اوتیسم در بزرگسالان و نوجوانان و روش های موثر درمان آن آشنا کنیم. پس تا پایان این مطلب همراه ما باشید. برای دسترسی سریع به تیترها می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
اوتیسم چه نوع بیماری است؟
اوتیسم یک بیماری مادرزادی است که در اثر جهش ژنتیکی یا نقص کروموزومی رخ نمی دهد و به همین دلیل نمی توان آن را در تست غربالگری بارداری تشخیص داد. این اختلال ذهنی تحت تاثیر عوامل ژنتیکی و اکتسابی در کودکان بروز کرده و باعث اختلال در مهارت های ارتباطی و تعاملی کودک با دیگران می شود.
طیف اوتیسم به درجات خفیف، متوسط و شدید دسته بندی می شود. علائم طیف های این بیماری معمولا در کودکان تا قبل از ۳ سالگی بروز می کند. اما در درجات خفیف ممکن است علائم اوتیسم در سنین کودکی مشخص نشود، بلکه در نوجوانی و بزرگسالی علائم آن قابل تشخیص باشند.
نشانه های اوتیسم در نوجوانان و بزرگسالان
کسانی که اوتیسم خفیف دارند و علائمی در کودکی نشان نمی دهند، در سنین بلوغ (۱۱-۱۳ سالگی) با تغییرات رفتاری و احساسی ناشی از اوتیسم روبرو خواهند شد که در هر فردی با دیگری متفاوت است. با این حال، به گفته دکتر احسان ذاکرین، متخصص کاردرمانی علائم زیر می توانند نشانه اوتیسم در نوجوانان یا بزرگسالان باشد:
مشکلات ارتباطی: مشکل در دوست یابی و ترجیح دوستی های آنلاین، عدم تعامل و ارتباط با دیگران، نداشتن دیدگاه مشترک با بقیه، عزت نفس پایین، میل به تنهایی، عدم درک انواع روابط در زمان رسیدن به رشد و بلوغ، برقرار نکردن ارتباط چشمی، …
مشکلات احساسی: ناتوانی در درک احساسات و دیدگاه های دیگران، داشتن عقاید سختگیرانه، ضعف در بیان احساسات، افسردگی و اضطراب شدید، بیش فعالی، مشکل در تمرکز و توجه، …
مشکلات زبانی: ضعف در مهارت های ارتباطی (کلامی و غیرکلامی)، ناتوانی در درک درست زبان بدن، برداشت نادرست از اصطلاحات، اشتباه در استفاده از دستور زبان، …
مشکلات پردازش حسی: حساسیت بیش از حد به صداها، شلوغی، لمس شدن، بعضی بوها، …
مشکلات مدیریتی: ناتوانی در برنامه ریزی کارهای روزانه، آماده کردن کیف مدرسه و وسایل شخصی یا حتی دست و پا چلفتی بودن.
الگوهای تکراری: تمایل به انجام دادن کارها با الگوی تکراری، عدم تحمل تغییرات، علاقه شدید به یک موضوع خاص، استفاده متناوب از حرکات یا کلمات تکراری، …
مشکلات خواب: دیر به خواب رفتن، بی خوابی، در طول شب بیدار شدن، آپته خواب (قطع کوتاه تنفس در خواب)، …
همچنین رفتارهای فرد اوتیستیک از نظر دیگران عجیب و غریب هستند و با افراد معمولی فرق دارند. همین تفاوت ها به تشخیص اوتیسم در افراد بزرگسال کمک می کند.
در صورت مشاهده علائم اوتیسم در بزرگسالان یا نوجوانان خود می توانید جهت تشخیص قطعی و درمان آن با کاردرمانی به کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ مراجعه نمایید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
آیا در بزرگسالی هم ممکن است کسی دچار اوتیسم شود؟
اوتیسم از زمان جنینی یا تولد فرد وجود دارد و افراد در سنین بالا دچار اوتیسم نمی شوند. گاهی ممکن است علائم این اختلال به هر دلیلی در کودکی آشکار نشده و علائم اوتیسم در نوجوانی و بزرگسالی بروز کند. این مورد در اوتیسم خفیف و در دختران که مهارت بالاتری در تقلید الگوهای رفتاری دارند، بیشتر دیده می شود.
در نتیجه، پنهان شدن این علائم منجر به تشخیص دیرهنگام اوتیسم خواهد شد. افزایش فشار تکالیف مدرسه، مسئولیت های کاری، استرس و تغییر موقعیت زندگی در نوجوانی و بزرگسالی از عوامل موثر در آشکار شدن علائم اوتیسم هستند. البته بعضی از علائم بالا علت اوتیسم در بزرگسالان نیست و می تواند نشانه بیماری های روحی یا ذهنی دیگر باشد.
روشهای تشخیص اوتیسم در بزرگسالان
اوتیسم خفیف در نوجوانی و بزرگسالی علائم شدیدی ندارد به همین دلیل ممکن است با بیش فعالی (ADHD) اشتباه گرفته شود. برای تشخیص اوتیسم می توانید به متخصص کاردرمانی، روانپزشک یا روانشناس مراجعه کنید. آنها تست اوتیسم در بزرگسالان را به روش های زیر انجام می دهند:
- مشاهده و تعامل حضوری با بیمار برای بررسی علائق و الگوهای رفتاری او
- پرسیدن سوالاتی در مورد رفتارهای بیمار و کودکی او از والدین
- ارزیابی احتمال سایر بیماری های روانی توسط روانشناس یا روانپزشک
- انجام تست قابلیت های حسی، شنوایی، بینایی، کلامی، زبانی و ارتباطی
- تجویز آزمایش ژنتیک
افراد اوتيسم در بزرگسالي علائم و درجات متفاوتی از اوتیسم را نسبت به کودکان نشان می دهند که تشخیص اوتیسم در نوجوانی و بزرگسالی را مشکل می کند. متاسفانه هیچ آزمایش خاصی هم برای تشخیص اختلال اوتیسم نیست. پس با دیدن علائمی که قبلا گفته شد باید برای تشخیص قطعی آن به پزشک مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: روشهای تشخیص و پیشگیری از اوتیسم در بارداری
درمان اوتیسم در بزرگسالان و نوجوانان
درمان اوتیسم در نوجوانی و بزرگسالی مثل دوران کودکی امکان پذیر نیست و فقط علائم بیمار را می توان با روش های مختلف زیر تسکین داد و به افزایش کیفیت زندگی بیمار کمک کرد:
درمان دارویی: مصرف داروهای ضد افسردگی، استرس، روان پریشی، تشنج و دیگر علائمی که با دارو قابل کنترل هستند. این داروها توسط روانپزشک تجویز می شوند.
روان درمانی: این روش برای درمان افسردگی، بالا رفتن عزت نفس و ناراحتی های روانی بیمار موثر است و با مراجعه به روانشناس انجام می شوند.
کاردرمانی و توانبخشی: برای تقویت مهارت های جسمی، حرکتی و ذهنی بیمار اوتیستیک می توانید به کلنیک کاردرمانی مراجعه کنید.
رفتار درمانی: این روش درمانی برای بهبود روابط اجتماعی، عاطفی و تعاملی فرد اوتیستیک به صورت فردی یا گروهی است. همچنین با آموزش نحوه مدیریت رفتارهای مشکل ساز و آموزش خانواده برای رفتار با فرد اوتیسم همراه است.
گفتار درمانی: این روش درمانی می تواند به تقویت مهارت های زبانی و ارتباطات کلامی بیمار کمک زیادی کند.
چگونه کاردرمانی به اوتیسم کمک می کند؟
کاردرمانی اوتیسم یکی از بهترین روش های تقویت و بازتوانی ذهنی و عملکردی بیمار است که با مراجعه به کلنیک کاردرمانی می توانید از این روش درمانی بهره مند شوید. به گفته دکتر احسان ذاکرین، کارشناس ارشد توانبخشی اوتیسم، در مراکز کاردرمانی از روش های زیر برای درمان اوتیسم در نوجوانی و بزرگسالی استفاده می شود:
برنامه توانبخشی مهارت های روزمره
در این برنامه، کاردرمانگران به بزرگسالان و نوجوانان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم کمک می کنند، کارهای روزمره زیر را بتوانند به طور مستقل انجام دهند:
- آموزش آنها برای مدیریت بهتر کارهای منزل، مدیریت پول، خرید، آشپزی، لباس پوشیدن و غیره
- کمک به تغییر محیط زندگی بیمار برای راحت تر بودن و تطابق محیط زندگی با نیاز و توانایی شخص
- کمک به داشتن خواب راحت تر
تکنیک های پردازش حسی
کاردرمانگران با استفاده از تکنیک های کاردرمانی می توانند پردازش حسی بیمار مثل بو، صدا، لمس و غیره را بهبود دهند و از حساسیت فرد به ورودی های حواس ۵ گانه را کاهش دهند.
کاردرمانی جسمی و حرکتی
متخصصان کاردرمانی می توانند با استفاده از تمرینات کاردرمانی جسمی-حرکتی مختلف مهارت های زیر را در نوجوانان و بزرگسالان بهبود دهند:
- تقویت حرکات ریز مثل بستن بند کفش و دکمه، رنگ آمیزی، نوشتن، …
- تقویت حرکات درشت مثل دویدن، پریدن، بالا و پایین رفتن از پله ها، …
کاردرمانی ذهنی
تکنیک های کاردرمانی ذهنی می توانند به فرد اوتیستیک کمک کنند تا توانایی های ذهنی خود را بهبود دهد. این تکنیک ها برای موارد زیر موثر هستند:
- تقویت مهارت های ارتباطی
- بهبود تعامل بیمار با اطرافیان و محیط اطراف خود
- رفع اختلالات یادگیری
کاردرمانی اوتیسم در نوجوانی
برای درمان اوتیسم در نوجوانان، کاردرمانگران تلاش می کنند که نوجوان دارای اختلال طیف اوتیسم بتواند وظایف روزانه خود را در مدرسه و بیرون از مدرسه به خوبی انجام دهد. برای درمان اوتیسم نوجوانان از روش های زیر استفاده می شود:
بازی درمانی
یکی از موثرترین تکنیک های توانبخشی، بازی درمانی است. در این تکنیک از اسباب بازی های مناسب برای اوتیسم مثل لوگو، تخته تعادل و اپلیکیشن های اندرویدی که برای نوجوان جذاب هستند، استفاده می شود. این اسباب بازی ها به ارتقای مهارت های زیر کمک می کند:
- تقویت روابط اجتماعی و دوست یابی غیر آنلاین
- بهبود مشارکت در فعالیت های مدرسه
- ارتقای آموزش نوجوان در مدرسه به خصوص به کمک اپلیکیشن های مناسب برای اوتیسم
جلسات کاردرمانگر با معلمان
برای حل مشکلات نوجوان در محیط کلاس و مدرسه، کاردرمانگر با معلمان مدرسه فرزندتان ارتباط برقرار می کند تا محیط تحصیلی نوجوان، مشکلات تحصیلی و اطرافیان او را در مدرسه ارزیابی کنند. راهکارهایی که متخصص کاردرمانی برای برخورد به معلمان ارائه می کند، محیط تحصیلی او را تا حد زیادی بهبود می دهد.
برای کاردرمانی اوتیسم برای نوجوانان شما هم می توانید از خدمات کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
سخن پایانی
در پایان باید بگوییم که در صورت هر گونه علائم رفتاری که غیرعادی به نظر می رسد، بهتر است با روانپزشک یا کاردرمانگر صحبت کنید. ممکن است علائم فرزندتان مربوط به اختلالات روحی دیگر و یا اوتیسم باشد. در هر صورت، تشخیص دقیق علت رفتارهای او می تواند به درمان موثر اختلالی که دارد، کمک کند.
بدون شک با استفاده از درمان دارویی بسیاری از علائم اوتیسم قابل کنترل هستند. همچنین با کاردرمانی اوتیسم می توانید شاهد بهبود مهارت های زندگی، اجتماعی، ارتباطی و یادگیری فرد بیمار باشید. آموزش های کاردرمانگران قطعا تاثیر قابل توجهی در بهبود شرایط بیمار اوتیستیک در خانه، محل کار و مدرسه دارد.
اگر سوالی درباره درمان اوتیسم در بزرگسالی یا نوجوانی دارید، سوالات خود را می توانید در بخش نظرات این مقاله از ما بپرسید. در اسرع وقت به سوالات شما در همین صفحه پاسخ می دهیم.
باسلام دکتر ذاکرین برای اوتیسم در تهران مطب دارند؟
در حال حاضر در شهر اصفهان حضور دارند.
سلام خدمت آقای دکترذاکرین
پسرم۱۷سالشه و خیلی دستهاشومیشوره،ازبووطعم خیار،گوجه،هندوانه،خربزه خیلی بدش میاد.لکنت زبان هم داره
اگر نظرتون رو بگوییدممنون میشم
جهت معاینات یکپارچگی حسی و تنظیم سطح حسی، اختلالات زبانی و تشخیص گذاری به کاردرمانی، گفتار درمانی و روانپزشک مراجعه کنید. درمان اینگونه مسائل در سنین بالا نیاز به درمان همه جانبه و teamwork دارد.