مولتیپل اسکلروزیس یا MS یک بیماری خود ایمنی و پیش رونده است که روی مغز و نخاع تأثیر می گذارد. علائم این بیماری به مرور بدتر می شود و بسته به اینکه چه قسمتی از سیستم عصبی مرکزی را تحت تأثیر قرار داده، در افراد مختلف علائم متفاوتی بروز می دهد.
با وجود اینکه بسیاری از علائم بیماری ام اس بین زنان و مردان مشترک است، اما این بیماری باعث بروز علائم خاصی هم در زنان می شود. در این مقاله به این موضوع پرداخته شده است که علائم اصلی ام اس چیست و چه علائمی بیشتر در زنان شایع است. برای دسترسی سریع تر به بخش های مختلف مقاله می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
چرا بیماری ام اس در زنان بیشتر است؟
در بیماری ام اس، دستگاه ایمنی به پوشش سلولهای عصبی حمله کرده و علائم غیرقابل پیش بینی ایجاد می کند. به گفته دکتر احسان ذاکرین، متخصص کاردرمانی، این بیماری در زنان دو تا سه برابر بیشتر از مردان دیده می شود. احتمالا زنان به دلایل زیر بیشتر از مردان در معرض بروز علائم بیماری ام اس هستند:
- کمبود ویتامین D
- تاثیر کروموزوم های X زنان بر عملکرد بیماریهای خود ایمنی
با این حال، تاثیر این عوامل در افزایش ریسک بروز علائم مالتیپل اسکلروزیس در بانوان هنوز کاملا اثبات نشده و باید تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود.
علائم اصلی ام اس چیست؟
علائم اصلی بیماری ام اس در زنان در واقع همان علائم اولیه و شایع این بیماری است که در مردان هم دیده می شود. قابل پیش بینی نیست که ام اس چه علائمی در شخص ایجاد می کند و افراد مختلف علائم متفاوتی دارند. اما از رایجترین علائم اولیه ام اس در زنان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکلات بینایی: شامل نابینایی موقت، کور رنگی، درد چشم موقع حرکت چشم ها، چشمک زدن نور، دوبینی، تاری دید
- اختلالات حسی: شامل حساسیت به سرما و گرما، سوزن سوزن شدن بدن، بی حسی و ضعف
- علائم عضلانی: شامل اسپاسم و گرفتگی عضلات، عدم تعادل و ناهماهنگی
- اختلالات حرکتی: مشکل در حرکت دست ها و پاها، لرزش، مشکل در راه رفتن
- تغییرات احساسی: مواردی مثل نگرانی، ترس، اضطراب، افسردگی، تحریک پذیری در اثر از بین رفتن فیبرهای عصبی مغز و مصرف داروهای کورتیکواستروئیدی
- مشکلات مثانه و روده: شامل بی اختیاری ادرار و مدفوع، تکرر ادرار، اسهال، عفونت مثانه، یبوست
- اختلالات گفتار و بلع: بطور مثال عدم کنترل صدا، کند شدن سرعت حرف زدن، مشکل در جویدن و بلعیدن غذا
- مشکلات مغز و اعصاب: شامل کاهش قدرت حافظه و تمرکز، مشکلات شناختی و استدلالی، سرگیجه
- مشکلات جنسی: مواردی مثل کاهش میل جنسی، کاهش حس جنسی، اختلالات مربوط به ارگاسم
درد هم یکی دیگر از اصلی ترین علائم بیماری ام اس در زنان است که در ۵۵ درصد از افراد مبتلا دیده می شود. ۴۸% از این افراد، دردهای مزمن را در طول زندگی شان تجربه می کنند. خستگی هم از علائم شایع دیگری است که در ۸۰ درصد از بیماران ام اس دیده می شود.
برای توانبخشی ام اس در اصفهان شما هم می توانید از تخصص کاردرمانگران مجرب در کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
علائم بیماری ام اس در زنان
طبق گفته آقای دکتر ذاکرین، متخصص کاردرمانی، به جز علائمی که در بالا به آن اشاره شد، بعضی از علائم مالتیپل اسکلروزیس در زنان اختصاصی هستند. احتمالا این علائم به دلیل تغییرات هورمونی زنانه و یا پایین بودن سطح هورمون مردانه تستوسترون ایجاد می شوند. علائم اختصاصی ام اس در زنان عبارتند از:
اختلالات قاعدگی
بعضی از علائم MS در خانم ها به دلیل کاهش هورمون استروژن در زمان پریودی بدتر می شوند. این علائم عبارتند از تشدید:
- ضعف
- عدم تعادل
- افسردگی
- خستگی
هر چند در بعضی از تحقیقات پزشکی، اسکن MRI توانسته تاثیر قاعدگی بر ام اس را نشان دهد، با این وجود در مورد ارتباط این دو باید هنوز تحقیقات بیشتری انجام شود.
تاثیر بر علائم بارداری
بسیاریع از علائم ام اس در دوران بارداری و به خصوص در سه ماهه دوم و سوم تثبیت شده یا بهبود می یابند. تصور می شود افزایش سطح کورتیکواستروئیدهای خون در بارداری باعث کاهش التهاب و سرکوب سیستم ایمنی بدن شده و علائم مالتیپل اسکلروزیس را کاهش می دهند. با اینحال علائم زیر در دوران بارداری تشدید می شوند:
- خستگی
- مشکلات روده
- مشکل در راه رفتن
- مشکلات مثانه ای
عدم مصرف داروهای ام اس که باید در دوران حاملگی قطع شوند و نیز فشار بارداری بر بدن می تواند علائم ام اس را بعد از زایمان بدتر کند. بنابراین توصیه می کنیم برای جلوگیری از تشدید علائم ام اس، قبل از باردار شدن در مورد داروهای مصرفی تان با پزشک تان مشورت کنید.
مشکلات جنسی
مشکلات جنسی مثل بی میلی جنسی و اختلالات ارگاسم می تواند یکی از از اصلی ترین علائم ام اس باشد که هم در مردان و هم در زنان بروز می کند. خانم هایی که دچار علائم مولتیپل اسکلروزیس هستند، علاوه بر مشکلات جنسی که در مردان هم دیده می شوند، با علائم دیگری نیز مواجه اند که عبارتند از:
- رابطه جنسی دردناک
- خشکی واژن موقع نزدیکی و عدم روانکاری آن
- گرفتگی و اسپاسم عضلات موقع نزدیکی
علائم بالا علاوه بر ایجاد اختلالات زناشویی، عزت نفس را نیز در زنان کاهش می دهند.
یائسگی
ممکن است کاهش هورمون زنانه استروژن در یائسگی باعث بدتر شدن بعضی از علائم MS در زنان شود. هرچند با برخی هورمون تراپی ها می توان به کاهش علائم ام اس در یائسگی کمک کرد ولی هورمون تراپی با عوارض زیر همراه خواهد بود:
- افزایش ریسک سرطان سینه
- بیشتر شدن خطر ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی
- افزایش احتمال بروز سکته قلبی
البته ممکن است تشدید علائم ام اس در یائسگی مربوط به پیشرفت بیماری ام اس و یا پیری و ناتوانی فرد هم باشد. هنوز تحقیقات بیشتری برای تعیین علت واقعی تشدید علائم بیماری ام اس در دوران یائسگی و ارتباط آن با تغییرات هورمونی یائسگی لازم است، انجام شود.
موثرترین روش کاهش علائم ام اس و جلوگیری از پیشرفت این بیماری، تکنیک های کاردرمانی است. جهت کاردرمانی توسط کاردرمانگران مجرب کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ در اصفهان می توانید با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
سوالات رایج در مورد ام اس (MS)
در این بخش به سوالات رایج درباره بیماری ام اس پاسخ داده ایم:
تشنج می تواند علامت ام اس باشد؟
بله اما تشنج مثل مشکلات تنفسی و شنوایی جزء علائم شایع بیماری MS نیستند.
راههای تشخیص ام اس کدام است؟
از جمله روشهای تشخیص ام اس که در درمان و کنترل این بیماری به پزشک کمک می کند انجام آزمایش خون، معاینه چشم، معاینه عصبی، تشخیص MS با MRI و… است.
زنانی که MS دارند، می توانند باردار شوند؟
بله هیچ مشکلی برای باروری ایجاد نمی کند و روی جنین هم تاثیر منفی ندارد.
چطور می توان از پیشرفت مالتیپل اسکلروزیس جلوگیری کرد؟
توانبخشی بیماران ام اس در مراکز کاردرمانی، اصلی ترین روش کاهش علائم و پیشرفت این بیماری است.
بعد از زایمان علائم MS بدتر می شوند؟
هر چند ممکن است به خاطر فشار بارداری بعضی از علائم ام اس بدتر شوند، اما هنوز تاثیر بارداری بر تشدید علائم این بیماری اثبات نشده است.
کاهش علائم ام اس در طول بارداری میتونه علامت بهبود این بیماری باشه؟
بدلیل تغییرات هورمونی در بارداری، علائم ام اس به طور موقت کم می شوند اما در ۳ تا ۶ ماه اول بعد از زایمان، دوباره علائم تان مثل قبل از بارداری عود خواهد کرد. پس باید درمان تان را بعد از زایمان هم به دقت دنبال کنید.
اگر شما هم سوالی درباره علائم بیماری ام اس در زنان دارید، می توانید در بخش نظرات این مقاله سوالات خود را بپرسید.
با سلام ممنون از اطلاعات مفیدتون . من چندین ساله این علایم بیماری رو دارم در واقع همه علایم رو دارم . به پزشک های زیادی مراجعه کردم ولی نتونستن بیماری منو تشخیص بدن . الان با خواندن این مطالب فهمیدن ک چه بیماری دارم و اخیرا هم تشدید شده . حتما ب پزشک مغز و اعصاب مراجعه میکنم . سپاس
با سلام. جهت تشخیص نهایی می بایست پزشک متخصص با انجام آزمایشات لازم، تشخیص گذاری کند. حتما پیگیری های لازمه را مدنظر قرار دهید.
با آرزوی سلامتی
چرا ام اس قابل درمان نیست