زمانی که والدین متوجه خزیدن نرفتن نوزاد یا چهار دست و پا رفتن او می شوند، در مورد رشد طبیعی او احساس نگرانی می کنند. دغدغه آنها این است که آیا نخزیدن به موقع کودک نشانه مشکل در مراحل تکامل حرکتی کودک است یا نه و چه باید کرد؟
ما در این مقاله به این سوالات پاسخ می دهیم و شما را با روشهای قطعی درمان چهار دست و پا نرفتن کودک آشنا می کنیم. برای دسترسی سریعتر به تیترهای مقاله می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
این مقاله زیر نظر متخصصان کاردرمانی کودک در کلینیک توانبخشی حافظ در اصفهان، با سابقه بیش از ده سال کار کلینیکی کودکان نوشته شده است. در این مرکز، احسان ذاکرین (ارگوتراپیست) و زهره حسنوند (متخصص کاردرمانی) فعالیت می کنند.
۵ علت چهار دست و پا نرفتن کودک
به گفته متخصصان کلینیک کاردرمانی حافظ، چهار دست و پا رفتن یکی از مراحل مهم رشد حرکتی کودک است که معمولاً بین ۶ تا ۱۰ ماهگی رخ میدهد.
اما اگر بعد از این سن هنوز فرزندتان چهار دست و پا نمیرود، علل چهار دست و پا نرفتن نوزاد عبارتند از:
- تاخیر طبیعی رشد حرکتی
- ضعف یا سفتی عضلات که مانع حرکت هماهنگ دست و پا میشود.
- اختلالات عصبی یا تأخیر تکاملی که میتواند بر الگوی حرکت تأثیر بگذارد.
- کمبود ویتامین D یا مشکلات تغذیهای که رشد عضلات و استخوانها را کند میکند.
- فرصت ناکافی برای حرکت روی زمین (کودک باید زمان کافی برای بازی و تحرک داشته باشد)
آیا چهار دست و پا نرفتن نوزاد نشانه فلج مغزی است؟
خزیدن نکردن نوزاد همیشه به معنی فلج مغزی نیست؛ بلکه اغلب به تأخیر طبیعی یا ضعف عضلانی مربوط است. با این حال، اگر حرکات کودک نامتقارن، ضعیف یا همراه با مشکلات دیگر باشد، برای بررسی تخصصی توصیه میکنیم به پزشک اطفال مراجعه کنید.
بیشتر بخوانید: علت عقب عقب رفتن نوزاد
اگر کودک خزیدن را یاد نگرفت، چه زمانی باید از پزشک کمک بگیرم؟
اگر بعد از ۱۰ ماهگی کودک هنوز نمیخزد یا حرکاتش نامتقارن و سخت است، بهتر است با پزشک یا کاردرمانگر مشورت کنید. چون تشخیص زودهنگام میتواند از بروز مشکلات حرکتی جدیتر مثل دیر راه افتادن کودک جلوگیری کند.
در مراکز توانبخشی معتبر در اصفهان، مانند کلینیک کاردرمانی حافظ، با استفاده از ابزارهای استاندارد غربالگری رشد نوزاد و تیم متخصص (دانش آموختگان دانشگاه شهید بهشتی تهران)، میتوان علت اصلی تأخیر رشد را مشخص و برنامه توانبخشی متناسب با نیاز هر کودک را ارائه کرد.
برای درمان نخزیدن کودک با کاردرمانی در اصفهان، می توانید از تخصص کاردرمانگران مجرب در کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ در این زمینه بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
روشهای درمان خزیدن نکردن نوزاد
متخصصان با توجه به علل چهار دست و پا نرفتن کودک، برای کمک به خزیدن او از روشهای زیر استفاده می کنند:
تمرینات ساده برای تشویق خزیدن کودک در خانه: والدین میتوانند با بازی و قرار دادن اسباببازیها در فاصله دورتر از کودک، او را تشویق به حرکت و تقویت عضلات کنند.
کاردرمانی تخصصی: در کلینیکهای توانبخشی، تمرینات هدفمند برای تقویت عضلات و بهبود تعادل کودک انجام میشود.
فیزیوتراپی کودکان: استفاده از تکنیکهای تخصصی برای اصلاح الگوهای حرکتی، کمک به رشد عضلانی با دستگاههای مختلف و تمرینات در آب (آبدرمانی) از روشهای درمان این عارضه با فیزیوتراپی هستند.
مشاوره تغذیه: دریافت مواد مغذی مثل ویتامین D، کلسیم و پروتئین برای رشد استخوانها و عضلات بسیار مهم است. اگر نخزیدن نوزاد به دلایل سوء تغذیه ای باشد، به این روش نیاز دارید.
در موارد تأخیر حرکتی شدید یا وجود علائم غیرطبیعی، بررسی توسط متخصص مغز و اعصاب کودکان ضروری است.
کاردرمانی برای چهار دست و پا نرفتن نوزاد در اصفهان
کاردرمانی کودک در اصفهان از موثرترین روشهای درمان قطعی چهار دست و پا نرفتن نوزادان است. در این روش، نوزاد با استفاده از تکنیکهای متنوع توانبخشی، خزیدن و چهار دست و پا رفتن را یاد می گیرد. این تکنیکها عبارتند از:
تمرینات تقویت عضلات برای خزیدن
تمرینات هدفمند قدرتی شامل حرکاتی هستند که برای تقویت عضلات مرکزی بدن، دستها و پاها و بهبود هماهنگی حرکتی انجام می شوند.
تمرینات تقویت عضلات مرکزی (Core Strengthening) معمولاً با استفاده از تشک، توپ و تجهیزات نرم انجام می شود. در نتیجه، عضلات شکم و کمر کودک تقویت شده و کنترل بدن و تعادل بهتری روی بدن ایجاد می شود.
تمرینات هماهنگی حرکتی
در تمرینات تعادلی، کودک با انجام فعالیتهایی مثل کشیدن به سمت اسباببازی یا حرکت روی سطح نرم، هماهنگی بیشتر بین دست و پا را حین حرکت یاد می گیرد.
وسایل کمکی حرکتی
در برخی کودکان، استفاده از توپهای بزرگ یا وسایل تعادلی به آنها کمک میکند مراحل حرکتی را سریعتر یاد بگیرند.
ماساژ و تحریک عضلات
ماساژ ملایم دستها، پاها و تنه نوزاد به بهبود تونوس عضلانی و افزایش هماهنگی حرکات دست و پای کودک کمک میکند.
آموزش والدین
کاردرمانگر کودک به والدین آموزش میدهد که چگونه تمرینات کاردرمانی را در خانه ادامه دهند تا روند رشد کودک سریعتر شود.
بازیدرمانی حرکتی
در این تکنیک، از طریق بازیهای حرکتی هدفمند، کودک را به جابجایی و حرکت تشویق می کنند تا بدون استرس و با لذت، مهارتهای حرکتی لازم را تقویت کنند. برخی از این بازیها را در منزل نیز می توانید انجام دهید.
ترکیبی از این تکنیکها می تواند به چهار دست و پا رفتن نوزاد و یادگیری الگوهای حرکتی صحیح او کمک کند.
کلینیک تخصصی توانبخشی کودک برای تاخیر حرکتی در اصفهان
در بهترین کلینیکهای توانبخشی کودکان در اصفهان، کاردرمانگران کودک کودکانی با ارزیابی دقیق توان حرکتی نوزاد که تاخیر حرکتی دارد و هنوز نمی خزد، یک برنامه شخصیسازی شده طراحی می کنند. هدف این برنامه پیشرفت گام به گام کودک با اطمینان و بدون فشار اضافی است.
یکی از این کلینیکهای تخصصی در این زمینه در شهر اصفهان، کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ است که با تیم مجرب و تجهیزات استاندارد، روشهای کاردرمانی گفته شده را به صورت علمی و مرحلهای اجرا میکنند.
برای درمان نخزیدن کودک با کاردرمانی در اصفهان، می توانید از تخصص کاردرمانگران مجرب در کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ در این زمینه بهره مند شوید. جهت رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
جمع بندی نهایی
تأخیر در خزیدن کودک یکی از نشانههای اختلال رشد حرکتی است که میتواند به دلیل ضعف عضلات، مشکلات عصبی یا فرصت ناکافی برای تمرین ایجاد شود. تشخیص زودهنگام و پیگیری منظم، کلید درمان قطعی و رشد طبیعی کودک است.
این مشکل معمولاً قابل درمان است و با برنامههای تخصصی کاردرمانی برای چهار دست و پا نرفتن نوزاد برطرف می شود. این درمانها، عضلات و هماهنگی حرکتی کودک تقویت شده و کودک خزیدن یاد می گیرد.
سوالات رایج
رایجترین سوالاتی که در مورد دیر شدن رشد حرکتی نوزاد پرسیده می شوند، عبارتند از:
چرا کودک من چهار دست و پا نمیرود؟
دلایل متعددی میتواند وجود داشته باشد؛ از تأخیر طبیعی رشد و ضعف عضلات تا مشکلات عصبی خفیف. برای ارزیابی تخصصی علت دقیق آن باید به پزشک مراجعه کنید.
آیا طبیعی است که نوزاد چهار دست و پا نرود و مستقیم راه برود؟
بله، برخی کودکان به دلیل تأخیر طبیعی رشد، بدون چهار دست و پا رفتن مستقیم شروع به راه رفتن میکنند و این معمولاً مشکل جدی ایجاد نمیکند.
هزینه کاردرمانی کودک برای تاخیر در خزیدن چقدر است؟
هزینهها به تعداد جلسات، نوع خدمات، محل کلینیک و مهارت کاردرمانگر بستگی دارد و برای هر کودک متفاوت است. برای اطلاعات دقیق، بعد از معاینه می توانید از کاردرمانگرتان در این مورد بپرسید.
تمرینات خانگی برای تشویق خزیدن چیست؟
تمریناتی مثل قرار دادن اسباببازی در فاصله نزدیک به کودک، خواباندن روی شکم، ماساژ ملایم عضلات و تشویق کودک به حرکت روی سطح نرم روشهای خوبی برای چهار دست و پا رفتن نوزاد هستند.
اگر شما هم سوالی در این مورد دارید در بخش نظرات مقاله می توانید از کلینیک ما بپرسید.
منابع
مطالب این مقاله بر اساس اطلاعات معتبر پزشکی و روز دنیا در حوزه کاردرمانی و رشد حرکتی نوزادان نوشته شده است.
- Abnormal interlimb coordination of motor developmental delay during infant crawling based on kinematic synergy analysis
- Development of gross motor skills in children under the age of 3 years: a decision tree approach
- Effects of Early Motor Interventions on Gross Motor and Locomotor Development for Infants at-Risk of Motor Delay: A Systematic Review
