یکی از عوارض ناشی از آسیبهای مغزی و فلج مغزی کودکان، تعادل نداشتن کودک در راه رفتن، نشستن و انجام دیگر کارهای روزانه است. تمرینات تعادلی در کاردرمانی جسمی-حرکتی این کودکان به اندازه ی انجام دیگر ورزشهای کششی و تقویتی اهمیت دارد. به همین دلیل در این مقاله به موضوع تمرکز و تعادل کودکان و معرفی بعضی از بهترین تمرینات کاردرمانی برای حفظ تعادل کودک پرداخته ایم. برای دسترسی سریع به تیترها می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
مهارت تعادل چیست؟
حفظ تعادل بدن جزء یکی از مهمترین مهارتهای حرکتی کودکان است. برای حفظ تعادل، مهم است که کودک بتواند مرکز ثقل بدنش را پیدا کند. او باید بتواند در موقعیت های ثابت مثل نشستن یا وضعیت های پویا مثل دویدن و راه رفتن بتواند به مرکز ثقل بدن خود اتکا کند.
در واقع، هماهنگی بین اندام ها مختلف بدن برای حفظ تعادل و اتکا به مرکز ثقل بدن ضروری است. هر نوع ناهماهنگی یا ضعف در این اندامها باعث بهم خوردن تعادل کودک و ناتوانی او در انجام فعالیتهای متناسب با سن خود می شود.
حفظ تعادل بدن به عهده کدام اندام است؟
حفظ تعادل و هماهنگی بدن در موقعیت های مختلف بستگی به هماهنگی مناسب بین اندام های زیر دارد:
- مجاری نیم دایره ای در گوش داخلی که مرکز تعادل بدن هستند.
- گیرنده های حسی مفاصل، عضلات و تاندونها که موقعیت بدنی کودک را در فضا تعیین می کنند.
- حس بینایی که در درک کودک از جهت حرکتی و حرکات بدنی اش بسیار مهم است. بستن چشمها درک کودک را از جهت و حرکات بدنش محدود کرده و مهارت های تعادلی او را کاهش می دهد.
در نتیجه هماهنگی و یکپارچگی بین اندام های بالا می تواند باعث حفظ تعادل بدن کودک شود.
برای تمرینات تعادلی کاردرمانی نزد یکی از متخصصان کاردرمانی کودک در اصفهان، می توانید به کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ مراجعه کنید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
تمرینات تعادلی در کاردرمانی
برای درمان عدم تعادل در کودکان در وضعیت ثابت (استاتیک) و متحرک (دینامیک)، پزشکان شما را به بهترین مراکز کاردرمانی اصفهان ارجاع می دهند. در این کلینیکهای کاردرمانی، برای حفظ تعادل کودکتان موقع ایستادن، نشستن روی صندلی یا زمین، دو زانو نشستن و … تمرینات تعادلی مخصوصی تجویز می شود. هدف این تمرینات کنترل حرکات، حفظ تعادل بدن و افزایش اعتماد به نفس کودک است.
به علاوه، می توانید از خدمات کاردرمانی در منزل که در این مراکز ارائه می شوند، نیز بهره مند شوید. برای کاردرمانی تعادلی کودک خود در منزل می توانید از خدمات کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ در شهرهای اصفهان، شاهین شهر و حومه برخوردار شوید.
نکات مهم در تمرینات تعادلی کاردرمانی در اصفهان
طبق توصیه دکتر احسان ذاکرین، کارشناس ارشد کاردرمانی، باید برای انجام تمرینات تعادلی کودکان، محیط ایمنی فراهم کرده و نکات زیر را موقع انجام تمرینات در نظر داشته باشید:
- تمرینات تعادلی، از جمله تمرینات سخت در توانبخشی و کاردرمانی هستند. پس برای انجام آنها باید صبور باشید و درک کنید که کودک بدلیل عدم تعادل، از افتادن بسیار می ترسد. پس سعی کنید ضمن انجام این تمرینات موجب ترس بیشتر کودک نشوید.
- سعی کنید حین تمرینات کاملا نزدیک کودک باشید تا در صورت بهم خوردن تعادلش، بتوانید سریعا او را بگیرید.
- موقع انجام تمرینات تعادلی، باید هر چیزی که تمرکز و تعادل کودک را بهم می زند، از محیط حذف کنید. مثلا تلویزیون را خاموش کنید یا با صدای بلند فرزندتان را موقع انجام تمرینات تشویق نکنید.
- ترتیب تمرینات تعادلی را طبق برنامه کاردرمانگر کودکتان پیش ببرید. کاردرمانگران این تمرینات را از آسان به سخت طراحی می کنند تا کودک به تدریج در انجام این تمرینات مهارت لازم را بدست آورد.
۷ تمرین کاردرمانی برای حفظ تعادل کودکان
دکتر ذاکرین، متخصص کاردرمانی کودکان، تمرینات زیر را به عنوان چند نمونه از بهترین تمرینات تعادلی برای کودکان فلج مغزی اسپاستیک و کودکان دیگری که مهارت های تعادلی ضعیفی دارند، معرفی کرده اند. حتما موقع انجام این تمرینات کاردرمانی در منزل نکاتی را که در بالا به آنها اشاره کردیم، رعایت کنید:
تمرین ۱
برای انجام این تمرین در کودکان بالای ۳ سال می توانید از او بخواهید یک پا را بلند کرده و روی چهار پایه بگذارد. به این ترتیب وزن بدن روی پایی که به زمین چسبیده می افتد و مرکز ثقل بدن تغییر می کند. می توانید بازی حفظ تعادل را با پرتاب توپ به سمت کودک پیشرفته تر کنید. حتما باید حین این تمرین جای پاهای خود را به نوبت عوض کنید.
تمرین ۲
کودک را به پشت از ناحیه کمر روی توپ CP قرار دهید. ثابت نبودن حالت توپ زیر بدن کودک و قرار گیری او در این وضعیت به مدت ۱۵ تا ۳۰ ثانیه می تواند به تقویت حفظ تعادل کودک کمک کند.
تمرین ۳
از کودک بخواهید روی یک تکیه گاه ناپایدار، روی یک پا بایستد. می توانید برای این کار از وسائل مربوط به بازی تعادل در کاردرمانی کودکان استفاده کنید یا از وسائلی دیگری مثل کوسن مبل، ترامبولین های کوچک خانگی، … استفاده کنید.
برای درمان فلج مغزی و عدم تعادل کودکان در اصفهان، می توانید از تخصص کاردرمانگران مجرب در کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
تمرین ۴
چند مخروط رنگی را در یک ردیف بگذارید. کودک باید در فاصله یک قدمی از این مخروطها بایستد. همانطور که در جای خود ایستاده، از او بخواهید یکی از پاهایش را بلند کند و کف آن را به سر یکی از مخروط ها بزند. بعد پا را سرجایش برگرداند و همین حرکت را برای پای دیگر نیز انجام دهد.
این تمرین، ایستادن روی یک پا و حفظ تعادل کودک را در این موقعیت تقویت می کند. می توانید از یک جسم متحرک به جای مخروط های رنگی استفاده کنید. مثلا از کودک بخواهید کف پا را روی یک توپ فوتبال بزند، طوری که توپ از جایش تکان نخورد.
تمرین ۵
تمرین از فرزندتان بخواهید روی یک تکه الوار چوبی به شکل زیر راه برود. حین این تمرین کودک مجبور است یک پا را جلوی پای دیگر بگذارد و راه برود. فاصله چوب تا زمین نباید زیاد باشد. می توانید به جای استفاده از الوار چوبی، یک نوار رنگی روی زمین پهن کنید و از کودکتان بخواهید دقیقا روی نوار راه برود.
تمرین ۶
کمک کنید فرزندتان روی یک توپ CP بنشیند و دستها را بالا ببرد. اگر کودک بزرگ است و پاهایش به زمین می رسد، باید طوری روی توپ بنیند که پاهایش کمترین تماس را با زمین داشته باشند. مثلا نوک انگشت شست پا فقط به زمین برسد. دینامیک بودن توپ تعادل کودک را به چالش می کشد.
زمانی که او در این تمرین مهارت پیدا کرد، می توانید برای او توپ پرت کنید تا آن را بگیرد. این کار به هماهنگی چشم و دست کودک کمک می کند. علاوه بر گرفتن توپ، او باید بتواند تعادلش را روی توپ CP هم حفظ کند.
تمرین ۷
کودک را به نوبت در حالت خوابیده روی شکم و نشسته به صورت چهار زانو روی تاب مخصوص قرار دهید. به آرامی کودک را تاب دهید. این کار به حفظ تعادل او در شرایط متحرکی مثل تاب خوردن کمک می کند.
حتما در همه این تمرینات نزدیک کودک باشید. کاردرمانگر ایمنی محیط و وسائل مربوط به بازی حفظ تعادل را حتما قبل از شروع این تمرینات چک می کند. شما هم برای انجام این تمرینات در منزل حتما این موارد مهم را باید در نظر داشته باشید.
اگر سوالی درباره بازی حفظ تعادل یا کاردرمانی حفظ تعادل کودکان در اصفهان دارید، سوالات خود را در بخش نظرات این مقاله برای ما بفرستید.
با سلام خدمت دکتر ذاکرین
دختری دارم شش ماه متولد شده و در راه رفتن مشکل دارد سه سال سن دارد ولی برای ایستادن تعادل ندارد بیش از ده دکتر متخصص ارتوپدی ازفال و مغز واعصاب در اهواز و تهران مراجعه کردیم ولی همه بعداز معاینه می گویند که هیچ مشکای ندارد و زمان میخواهد
خواستم اگر روش و کتابی دارید تا خریداری کنم از راهنمایی شما کمال تشکر را دارم
درمان این مسائل بر اساس وضعیت کنونی کودک و تست های تخصصی روند متفاوتی دارند، توصیه میکنم حتما جهت معاینه اقدام کنید تا بتوانیم بر اساس وضعیت کودک، تمرینات مناسب را تجویز کنیم.
سلام وقت بخیر، ممنون از مطالب مفیدی که گذاشتین. کاردرمانی برای کمک به حفظ تعادل کودک یکساله هم دارین؟
پس از انجام معاینات تخصصی می توان به این پرسش پاسخ داد، بسته به موارد مختلف، پاسخ نیز متفاوت می باشد.
سلام استاد اين تمرينات براي كودكان داراي اختلال هيجاني موثر مي باشد ؟
پاسخ شما بسته به نوع اختلال هیجانی متفاوت است.
ممنون از شما
سپاسگزارم
با سلام آقای دکتر پسرم ۴سالشه اصلأ تعادل نداره حتی برا چند ثانیه هم نمیتونه وابسته زانوهایش حالت قیچی مانند و چشم هایش انحراف داره میتونه به خاطر چشم هایش هم باشه لطف کنید چند تا ورزش بگین انجام بدم ممنون
شرایط فرزند شما قطعا نیاز به معاینه دقیق دارد.