۲۱ پرسش و پاسخ در مورد فلج بلز: از علت تا درمان

تصور کنید صبح از خواب بیدار می شوید، به آینه نگاه می کنید و می‌بینید یک طرف صورتتان افتاده است! وحشت زده تصور می کنید که سکته کرده اید. اما شما سکته نکرده اید، این بیماری مرموز و ناگهانی اسمش فلج بلز است که خوشبختانه قابل درمان و موقتی است.
در این مقاله همراه متخصصان کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ باشید تا پاسخ آنها را به مهمترین و رایجترین سوالاتی که مردم اصفهان درباره فلج بلز می پرسند، بخوانید. برای دسترسی سریعتر به تیترهای این مقاله می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.

فلج بلز چیست؟

فلج بلز (Bell’s Palsy) نوعی فلج موقتی است که ناگهان در عضلات یک طرف صورت ایجاد می شود. این عارضه ناشی از التهاب، فشردگی یا آسیب عصب صورتی (عصب هفتم مغز در صورت) است که باعث افتادگی اجزای صورت مثل برو، پلک و دهان در یک طرف می شود. در ادامه این مقاله به پرسشهای مهم در این باره می پردازیم.

علت فلج بلز

سوالات پر تکرار درباره علل فلج بلز عبارتند از:

۱- علت فلج بلز چیست؟

هنوز به طور دقیق مشخص نیست که چه چیزی باعث فلج بلز می شود. اما طبق شواهد علمی احتمالاً فعال شدن مجدد ویروسهای نهفته ای مثل ویروس تبخال یا عواملی مثل سرماخوردگی، ضعف سیستم ایمنی و استرس منجر به التهاب عصب صورتی و بروز علائم فلج بلز می شوند.

۲- آیا فلج بلز بخاطر ویروسی بودن واگیردار است؟

فلج بلز خودبخود یک بیماری مسری نیست. اما ویروسهایی مثل تبخال و زونا می توانند در صورت تماس مستقیم با مایعات بدن فرد آلوده به دیگران منتقل شوند و تحت شرایط مناسب باعث فلج بلز شوند.

علائم فلج بلز چیست؟

سوالات رایجی که معمولا مراجعان از مراکز کاردرمانی اصفهان می پرسند، عبارتند از:

۳- فلج بلز چه علائمی دارد؟

علائم بلز پلزی به طور ناگهانی شروع می شوند و شامل مشکلات زیر هستند:

• ضعف یا فلج یک‌طرفه صورت
• ناتوانی در بستن یک چشم یا بالا بردن ابرو
• احساس درد اطراف فک یا گوش
• کاهش حس چشایی
• آبریزش دهان
• خشکی چشم یا دهان
• حساسیت به صدا

۴- چقدر طول می کشد تا علائم بلز پلازی خود را نشان دهند؟

معمولا علائم ناگهان پدیدار می شوند. ولی به طور کلی، علائم این بیماری طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت ظاهر می شود.

بیشتر بخوانید: علائم و انواع فلج مغزی

جهت درمان فلج بلز (فلج صورت) با کاردرمانی می توانید از تخصص کاردرمانگران مجرب در کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ در این زمینه بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.

تفاوتهای فلج بلز با بیماریهای مشابه

فلج صورت مختص فلج بلز نیست و بیماریهای دیگری هم هستند که علائم مشابهی دارند. به گفته متخصصان کلینیک کاردرمانی حافظ، این بیماری به صورت زیر با بیماریهای دیگر متفاوت است:

۵- تفاوت فلج بلز با سکته مغزی چیست؟

تفاوتهای بین فلج بلز و سکته مغزی بسیار است. به عنوان مثال فلج بلز فقط باعث فلج عضلات یک طرف صورت می شود و موقتی است. اما سکته مغزی علاوه بر فلجِ نیمی از صورت، با فلج اندام های دیگری مثل دست یا پا همراه است. یا اینکه گفتار، تعادل یا بینایی فرد نیز تحت تاثیر قرار می گیرد. درمان عوارض سکته به راحتی فلج بلز نیست و برخی از آنها ماندگار هستند.

۶- تفاوت فلج یک‌طرفه صورت با فلج بلز چیست؟

فلج یک طرفه صورت در واقع یک علامت است که می تواند ناشی از سکته، فلج بلز، تروما یا تومور باشد. در حالی که فلج بلز یک بیماری عصبی است که علامتهای ناگهانی ایجاد می کند که یکی از آنها فلج یک طرفه صورت است.

چه کسانی کاندید فلج بلز هستند؟

با خواندن سوالات این بخش در می یابید که چه گروه های سنی و چه کسانی ممکن است دچار فلج بلز شوند:

۷- چه افرادی بیشتر در معرض فلج بلز هستند؟

افراد زیر می توانند بیشتر از سایرین در معرض فلج بلز قرار گیرند:

• بیماران دیابتی
• کسانی که به تازگی عفونتهای ویروسی داشته اند
• افراد بین ۱۵ تا ۶۰ سال
• کسانی که دچار استرس شدید هستند
• کسانی که در معرض هوای سرد بوده اند
• زنان باردار

البته گروههای دیگر نیز مستعد این عارضه هستند ولی خطر بلز پلازی در این دسته از افرادی که گفتیم بیشتر است.

۸- آیا کودکان هم ممکن است دچار فلج بلز شوند؟

بله، کودکان هم می توانند به این بیماری مبتلا شوند، با این تفاوت که عوارض فلج بلز در آنها کمتر از بزرگسالان است و زودتر هم بهبود می یابند. روش درمان آنها نیز مشابه روشهای درمانی در بزرگسالی است.

۹- آیا بارداری ریسک فلج بلز را افزایش می‌دهد؟

ریسک فلج بلز در زنان باردار به دلیل تغییرات هورمونی در بارداری، احتباس مایعات و کاهش ایمنی بدن بیشتر است. خانم های باردار به خصوص در دوره های سه ماهه سوم بارداری و بعد از زایمان بیشتر مستعد این عارضه هستند.

روشهای تشخیصی

۱۰- راههای تشخیص فلج بلز چیست؟

پزشکان برای تشخیص فلج بلز و رد وجود احتمالات دیگری مثل سکته از روشهایی مثل علائم بالینی، معاینه فیزیکی و روشهای تصویربرداری مانند MRI یا CT اسکن استفاده می کنند.

درمان فلج بلز با کاردرمانی در اصفهان

پاسخ کاردرمانگران کلینیک حافظ به سوالات رایج بیماران عزیز اصفهانی در مورد درمان فلج بلز به صورت زیر است:

۱۱- آیا فلج بلز خود به خود بهبود می‌یابد؟

در موارد زیادی فلج بلز می تواند خودبخود بهبود پیدا کند اما مصرف داروهای فلج بلز مثل کورتیکواستروئیدها (مثلاً پردنیزولون) یا داروهای ضدویروسی در ۷۲ ساعت اول ابتلا به این عارضه می تواند روند بهبود را سریعتر کند. در ضمن با درمان زودهنگام، احتمال عوارض دائمی فلج بلز کاهش می یابد.

۱۲- آیا فلج بلز یک بیماری دائمی است؟

فلج بلز معمولا طی ۲ تا ۳ هفته بعد از شروع، بهبودی می یابد و حدود ۸۰٪ از مبتلایان طی ۳ تا ۶ ماه علائم شان به‌طور کامل برطرف می شود. اما درصد کمی هم هستند که ممکن است عوارضی مثل انقباضات عضلات صورت یا حرکات غیرارادی در آنها طولانی مدت یا ماندگار شود.

۱۳- تمرینات کاردرمانی چطور فلج بلز را درمان می کند؟

در کاردرمانی با استفاده از بهترین تمرینات برای فلج بلز که کاردرمانگرتان طراحی کرده است، می توانید به اهداف زیر دست یابید:

• تقویت عضلات صورت
• جلوگیری از خشکی و اسپاسم عضلات
• بهبود تقارن حرکات صورت
• جلوگیری از تحلیل عضلات

این تمرینات شامل حرکات ساده صورت مثل بالا بردن ابروها، بستن چشم و لبخند زدن هستند.

۱۴- آیا ماساژ صورت می تواند به درمان فلج بلز کمک کند؟

بله. کاردرمانگران مجرب کلینیک توانبخشی حافظ با ماساژ ملایم صورت به بهبود جریان خون در این ناحیه کمک کرده و باعث کاهش سفتی عضلات فلج شده و تحریک اعصاب صورت می شوند.

۱۵- آیا کاردرمانی برای همه بیماران فلج بلز مناسب است؟

بله. همه افراد می توانند از تکنیکهای کاردرمانی برای درمان موثر فلج بلز بهره مند شوند. حتی کسانی که فلج بلز مزمن (کهنه) دارند، کاردرمانی برایشان مناسب است؛ فقط اینکه نسبت به کسانی که زودتر برای درمان اقدام کرده اند، زمان بیشتری برای جوابدهی درمانها نیاز دارند.

۱۶- مدت زمان بهبود فلج بلز چقدر است؟

درصد بهبودی و مدت زمان مورد نیاز برای درمان فلج بلز در افرادی که به این عارضه مبتلا شده اند را می توانید در جدول زیر ببینید:

بهبودی	مدت زمان بهبودی	درصد بهبودی
بهبودی نسبی	۳ هفته	۷۰٪ بیماران
بهبود کامل	۳ ماه	۸۵٪ بیماران

۱۷- آیا فلج بلز درمان دائمی دارد؟

۷۰ تا ۹۰ درصد از بیماران در چند هفته تا چند ماه اول بعد از فلج بلز کاملاً و به طور دائمی درمان می شوند؛ به خصوص اگر سریعتر (در دو سه روز اول) برای درمان فلج بلز اقدام کرده باشند.

۱۸- آیا فلج بلز می‌تواند دوباره بازگردد؟

در درصد کمی از بیماران (حدود ۷ تا ۱۵ درصد) امکان عود فلج بلز پس از درمان هست. در صورتی که بیمار با مشکل عود مواجه شود، توصیه می کنیم علت زمینه ای آن با مراجعه به پزشکان حتما ارزیابی و شناسایی شود.

جهت درمان فلج بلز (فلج صورت) با کاردرمانی می توانید از تخصص کاردرمانگران مجرب در کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ در این زمینه بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.

زندگی با فلج بلز چگونه است؟

بسیاری از بیماران مبتلا به فلج بلز از کاردرمانگر خود می پرسند که چطور در طول دوره بهبود این بیماری باید زندگی کنند و مراقبتهای لازم را از خود انجام دهند. در اینجا می توانید پاسخ به رایجترین این سوالات را بخوانید:

۱۹- افراد مبتلا به فلج بلز چه رژیم غذایی دارند؟

معمولا تغذیه خاصی برای این افراد در نظر گرفته نمی شود. اما با توجه به فلج موقت عضلات و مشکلات جویدن و بلع بهتر است بیمار غذاهای نرم بخورد و برای نوشیدن مایعات از نی استفاده کند.

۲۰- چطور با فلج بلز زندگی روزمره را ادامه دهیم؟

با انجام تمرینات روزانه صورت که برایتان تجویز شده، مراقبت از چشم، دوری از استرس و تغذیه مناسب می‌توانید کیفیت زندگی خود را تا زمان بهبود کامل حفظ کنید. حمایتهای خانواده در این مسیر می تواند کمک زیادی برایتان باشد.

۲۱- در طول دوره درمان چه کارهایی نباید انجام دهیم؟

ما به مراجعان مرکز خود توصیه می کنیم از کارهایی که باعث خستگی شدید می شوند یا عضلات صورت را خیلی درگیر می کنند بپرهیزند. همچنین از استرس زیاد و قرار گرفتن در معرض باد سرد خودداری نمایند.

اگر شما هم سوالی درباره فلج بلز و درمان آن با روشهای کاردرمانی دارید، در بخش نظرات این  مقاله می توانید آنها را از ما بپرسید.