آیا فرزند شما مشکلی در یادگیری دارد و نمی‌دانید چرا؟ آیا در خواندن، نوشتن یا ریاضیات او مشکلاتی مشاهده کرده‌اید؟ در مواردی، این‌ها از نشانه‌های مشکلات یادگیری در کودکان هستند که عدم شناسایی و درمان به موقع آنها تاثیر منفی بر زندگی کودک دارد.
با خواندن این مقاله می توانید با شایعترین اختلالات یادگیری در کودکان، علائم و موثرترین روشهای درمان ناتوانی یادگیری آشنا شوید. هدف ما در این مطلب ارائه راه‌حل‌های علمی و عملی برای بهبود وضعیت تحصیلی فرزندتان است.
کلینیک توانبخشی حافظ در اصفهان با بیش از ده سال تجربه در بهبود مهارتهای تحصیلی کودکان یکی از مراکز پیشرو در این حوزه است. این مرکز با ارزیابی دقیق اختلالات تحصیلی و برخورداری از تیم متخصصان فارغ التحصیل برتر از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، جهت بهبود وضعیت تحصیلی کودکان به والدین خدمات ارائه می‌دهد.
اختلال یادگیری چیست؟
اختلال یادگیری (Learning Disorder) نوعی مشکل عصبی-رشدی است که باعث می‌شود کودک در یادگیری مهارت‌هایی مثل خواندن، نوشتن، یا حساب کردن دچار چالش شود. این در حالی است که بهره هوشی کودک طبیعی یا حتی بالاست، اما مغز او اطلاعات را به شکلی متفاوت پردازش می‌کند.
بنابراین به دلیل تفاوت در عملکرد مغز، کودک در یادگیری مهارتهای خاصی مانند خواندن، نوشتن یا محاسبات دچار مشکل می‌شود.
علت بروز ناتوانی یادگیری در کودک
مشکلات یادگیری از کودکی شروع شده و در دسته اختلالات نورولوژیکی رشدی (Neurodevelopmental Disorders) قرار می گیرد. اختلال نورولوژیکی یادگیری در کودکان یعنی اینکه مسیرهای عصبی مغز که مسئول یادگیری هستند، به‌طور کامل یا درست شکل نگرفته‌اند.
تفاوت اختلال یادگیری با بیش‌فعالی، تنبلی و مشکلات رفتاری
درک تفاوت بین انواع اختلالات یادگیری عصبی-رشدی و مشکلات مشابهی مثل بیش فعالی (ADHD) و نقص توجه در کودکان یا مشکلات رفتاری مهم است. این مشکلات هر چند از نظر برخی علائم شبیه به نظر می رسند اما تفاوتهای اساسی با یکدیگر دارند. در جدول زیر با این تفاوتها آشنا می شوید:
| ویژگی‌ها | اختلال یادگیری | بیش‌فعالی | تنبلی | مشکلات رفتاری |
| تعریف | مشکل در پردازش اطلاعات و یادگیری مهارتها | عدم تمرکز و کنترل رفتار و فعالیت‌های بدن | عدم تمایل به انجام تکالیف یا وظایف | مشکل تنظیم رفتار و رعایت قوانین |
| علائم اصلی | مشکلات در خواندن، نوشتن، ریاضی، و درک مفاهیم | بیش‌فعالی، عدم توجه، تکانشگری | بی‌حوصلگی یا ناتوانی در انجام کارها | پرخاشگری، نافرمانی و کم‌تحملی |
| علت اصلی | مشکل در پردازش و ذخیره‌سازی اطلاعات مغزی | اختلال در تنظیم و توجه به محرک‌ها | عدم انگیزه یا مشکل در مدیریت زمان | تحت تأثیر قرار گرفتن رفتار با مشکلات روانی یا محیطی |
| درمان | درمان با برنامه‌های آموزشی و کاردرمانی | درمان با دارو و آموزش مهارتهای اجتماعی | انگیزه‌دهی و مشاوره رفتاری | درمان رفتاری و روان‌شناختی |
۸ نشانه اختلال یادگیری در کودکان
اگر فرزندتان با مشکلات زیر روبرو است، احتمالاً دچار ناتوانی یادگیری است. نشانه های شایعترین اختلالات یادگیری عبارتند از:
- دیر شروع کردن به خواندن یا نوشتن و نداشتن درک درستی از حروف یا کلمات برخلاف همسالان
- بروز اشتباهات املایی حتی در کلمات ساده
- مشکل در یادگیری مفاهیم ریاضی ساده مثل جمع و تفریق
- مشکل در درک دستورالعمل‌های ساده یا پیچیده شفاهی یا کتبی
- کندی در انجام تکالیف مدرسه
- مشکل در تمرکز یا به یاد آوردن اطلاعات
- عدم هماهنگی بین چشم و دست موقع نوشتن یا نقاشی (در برخی کودکان)
- اشتباهات مکرر در مرتب‌سازی یا طبقه‌بندی اقلام
اگر شما هم متوجه چنین نشانه‌هایی در فرزندتان شده‌اید، توصیه می‌شود با یک متخصص در این زمینه مشاوره کنید. در کلینیک توانبخشی حافظ در اصفهان، این اختلالات با استفاده از متدهای پیشرفته علمی، تحت نظر تیمی از متخصصان کاردرمانی بررسی و درمان می‌شوند تا والدین بتوانند وضعیت فرزندشان را به‌موقع مدیریت کنند.
برای درمان انواع اختلال یادگیری در کودکان شما هم می توانید از تخصص کاردرمانگران مجرب کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ در اصفهان بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
اختلال یادگیری در کودکان کلاس اول و اهمیت شناسایی آن
کلاس اول، سال حساسی برای یادگیری مهارتهای پایه‌ای مثل خواندن و نوشتن است. اگر کودک شما در این مهارتها مشکل دارد و علی‌رغم تلاش خود نمی تواند پیشرفت قابل‌توجهی کند، احتمالاً دچار مشکل یادگیری است.
تشخیص اختلالات پردازش اطلاعات کودک در کلاس اول اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا در این سن، مغز کودک هنوز در حال رشد است و درمان زودهنگام می‌تواند به اصلاح مسیر یادگیری و جلوگیری از مشکلات جدی‌تر مثل گوشه گیری و کاهش اعتماد به نفس او در آینده کمک کند.
انواع اختلالات یادگیری در دانش آموزان ابتدایی و علائم آنها
مشکلات یادگیری در مدرسه شامل مهارتهای مختلفی مثل خواندن، نوشتن، … می شود. به گفته متخصصان کاردرمانی، شایعترین انواع اختلالات یادگیری در کودکان و دانش آموزان عبارتند از:
اختلال پردازش شنیداری
کودکانی که دچار اختلال پردازش شنیداری هستند، در درک و پردازش اطلاعات شنیداری مشکل دارند. در نتیجه کودک نمی تواند به‌طور دقیق دستورات شفاهی را دنبال یا جملات پیچیده را درک کند.
اختلال خواندن (دیسلکسی)
دیسلکسی یکی از شایعترین اختلالات یادگیری است که باعث دشواری در خواندن و درک متون می‌شود. کودکان مبتلا به دیسلکسی ممکن است در شناسایی حروف، کلمات یا جملات دچار مشکل شوند و نتوانند به‌راحتی متن را بخوانند.
اختلال نوشتاری (دیس‌گرافی)
اختلال توانایی نوشتن در کودکان یا دیس گرافی باعث بروز مشکلاتی در نوشتن کلمات، جملات یا حتی املای صحیح کلمات می شود. این اختلال در نوشتار مرتب و خوانا اختلال ایجاد کرده و باعث بدخطی بسیاری از کودکان مبتلا به این عارضه می شود.
اختلال ریاضی (دیس‌کلکولیا)
دیس‌کلکولیا اختلالی است که با دشواری در یادگیری مفاهیم ریاضی، از جمله جمع، تفریق و ضرب همراه است و در درک روابط عددی و حل مسائل ریاضی کودک را دچار مشکل می‌کند.
اختلال حافظه کاری
حافظه کاری به توانایی نگهداری و پردازش اطلاعات در لحظه اشاره می کند. کودکانی که اختلال حافظه کاری دارند در حفظ اطلاعات برای مدت طولانی یا انجام تکالیف چندمرحله‌ای با مشکل مواجه اند.
مراکزی که از روشهای تخصصی برای ارزیابی عملکردهای یادگیری کودکان استفاده می‌کنند، با تشخیص دقیق نوع اختلال و طراحی مناسب ترین روش درمان کمک می کنند فرزندتان در مسیر یادگیری خود پیشرفت کند.
روشهای تخصصی درمان اختلالات یادگیری در اصفهان
به گفته کادرمانگران کلینیک توانبخشی و کاردرمانی حافظ، درمان اختلالات یادگیری در اصفهان بر اساس نیازهای خاص هر کودک تنظیم می شود. این مداخلات درمانی عبارتند از:
درمان اختلال یادگیری با کاردرمانی
کاردرمانی یکی از مهم‌ترین روشهای درمان اختلالات تحصیلی کودکان است که مهارتهای حرکتی و عملکردهای شناختی آنها را بهبود می بخشد. برخی از تکنیکهای این روش برای انواع چالشهای یادگیری عبارتند از:
۱- خواندن فعال و بازی‌های فیزیکی برای بهبود هماهنگی چشم و دست و تقویت پردازش سریعتر اطلاعات بصری جهت درمان اختلال خواندن
۲- استفاده از ابزارهای نوشتاری خاص یا تمرینهای دست نویسی برای درمان اختلال نوشتاری
۳- تمرینهای فیزیکی برای تقویت حافظه و درک بهتر مفاهیم فضایی و عددی مثل استفاده از اشیاء فیزیکی برای آموزش مفاهیم ریاضی، کارتها و بازیها برای کودکان با اختلال یادگیری ریاضی
۴- تمرینات حافظه، افزایش توجه و تمرکز در کودکان با بازی‌های شناختی و تمرینات مربوطه برای توجه و پردازش همزمان جهت درمان اختلال حافظه کاری
۵- درمان اختلال پردازش شنیداری با تمرینهای شنیداری-حرکتی برای درک بهتر دستورالعملها و تقویت پردازش شنیداری
گفتار درمانی
گفتاردرمانی به کودکانی کمک می کند که در درک زبان، تلفظ صحیح کلمات یا استفاده از جملات پیچیده مشکل دارند. از این روش برای موارد زیر استفاده می شود:
۱- درمان اختلال خواندن با استفاده از تمرینات تلفظ و بهبود درک زبانی که به شناسایی کلمات و درک آنها و تسهیل فرایند خواندن کمک می کند.
۲- درمان اختلال نوشتاری با استفاده از تمریناتی که باعث تقویت ساختار جملات، انتقال درست افکار به کاغذ، بهبود وضوح بیان و ساختار دست نویسی می شود.
۳- استفاده از تمریناتی برای بهبود درک و پردازش شنیداری و پاسخ دهی به دستورالعمل های شفاهی کودک جهت درمان اختلال پردازش شنیداری
درمانهای شناختی
درمانهای شناختی برای اختلالات یادگیری شامل تمرینهای ذهنی هستند که به تقویت حافظه کاری، تمرکز و پردازش اطلاعات کمک می‌کنند. نتایج درمان با این تکنیکها نشان می دهد که این روشها مهارتهای یادگیری کودک را بهبود داده تا کارآمدتر در محیط‌های آموزشی عمل کنند.
تاکید بر نقش والدین و محیط آموزشی
تجربیات کلینیک های توانبخشی نشان می دهد، نقش والدین در درمان اختلالات یادگیری بسیار مهم است. به همین دلیل به والدین آموزش داده می شود که چطور از طریق همکاری با تیم درمانی به رفع سریعتر و موثرتر اختلالات تحصیلی کودک خود کمک کنند.
همچنین والدین باید بدانند که اختلالات نورولوژیکی نیازمند حمایت، صبر و انگیزه‌دهی مستمر است و باید در این زمینه با کاردرمانگر کودکشان همکاری کنند.
در بهترین مراکز کاردرمانی اصفهان با استفاده از روشهای مبتنی بر شواهد علمی و تکنیکهای پیشرفته درمان اختلال یادگیری کودکان که در بالا ذکر شد، مهارتهای تحصیلی و اجتماعی آنها به‌طور مؤثرتر و سریع‌تری بهبود می یابد.
بهترین مشاور اختلال یادگیری در اصفهان
پیدا کردن بهترین مشاور یا کلینیک برای اختلالات یادگیری برای کودکانی که با چالش یادگیری روبه‌رو هستند، تأثیر زیادی بر مسیر درمان آنها دارد. کلینیک توانبخشی حافظ در اصفهان یکی از مراکز معتبری است که به‌طور تخصصی در زمینه ارزیابی و درمان انواع ناتوانی یادگیری کودکان فعالیت می‌کند.
این کلینیک با داشتن ویژگی های زیر به والدین کمک می‌کند بهترین مسیر درمانی را برای فرزند خود پیدا کنند:
- تیم متخصصین مجرب در زمینه‌های توانبخشی، درمان مشکلات زبانی و درمانهای شناختی
- تجهیزات پیشرفته ارزیابی اختلالات یادگیری برای تشخیص دقیق مشکلات
- استفاده از رویکرد علمی برای درمان‌ها
- طراحی برنامه‌های درمانی شخصی سازی شده متناسب با نیاز هر کودک
- سالها تجربه در درمان انواع ناتوانی های یادگیری
- برخوداری از موفقیت های متعدد در بهبود مهارتهای یادگیری کودکان
برای درمان انواع اختلال یادگیری در کودکان شما هم می توانید از تخصص کاردرمانگران مجرب کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ در اصفهان بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
جمع بندی نهایی
اختلال یادگیری یکی از مشکلات تحصیلی در کودکان دبستانی است که به دلیل مشکلات در پردازش اطلاعات مغزی ایجاد می شود. این اختلالات ممکن است شنیداری، خواندنی، نوشتاری، حافظه کاری یا به صورت اختلال ریاضی باشند و تأثیر منفی بر توانایی‌های تحصیلی و اجتماعی کودک دارند.
اختلال یادگیری با وجود اینکه مزمن است، ولی اگر زود تشخیص داده شود، میتوان با کمک درمانهای تخصصی، مهارتهای یادگیری کودک را تقویت کرد. به همین دلیل تشخیص زودهنگام این مشکلات برای والدین بسیار مهم است و به آنها توصیه می شود در اسرع وقت برای درمان آن به یکی از بهترین مراکز کاردرمانی کودکان مراجعه نمایند.
سوالات متداول
معمولا سوالاتی که والدین عزیز اصفهانی از متخصصان کاردرمانی کودکان کلینیک حافظ می پرسند، عبارتند از:
آیا اختلال یادگیری قابل درمان است؟
بله، اگر اختلالات یادگیری در مراحل اولیه شناسایی شود، درمان‌ها و مداخلات موثر مختلفی مانند کاردرمانی و درمان اختلالات زبانی وجود دارند که به کودکان کمک می کنند مهارتهای یادگیری خود را سریعتر بهبود داده و در مسیر یادگیری موفق‌تر عمل کند.
فرق اختلال یادگیری با بیش‌فعالی چیست؟
اختلال یادگیری به پردازش اطلاعاتی مانند خواندن، نوشتن یا ریاضی مرتبط است، در حالی که بیش فعالی به مشکل در تمرکز، نقص توجه و کنترل رفتار ربط دارد. البته ممکن است برخی کودکان همزمان با اختلال یادگیری، دچار بیش‌فعالی هم باشند که در این صورت هر دو اختلال نیاز به روشهای درمانی خاص خود دارند.
آیا کودک با این اختلال باید مدرسه خاصی برود؟
خیر. اکثر کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری در مدارس عادی درس می خوانند. اما بسته به شدت اختلال ممکن است به حمایتهای ویژه مانند کلا‌سهای تدریس خصوصی یا پشتیبانی آموزشی اضافی نیاز داشته باشند.
در این مقاله، از معتبرترین سازمان‌ها و مراکز پزشکی در دنیا برای ارائه اطلاعات دقیق و موثق درباره اختلالات یادگیری استفاده شده است که به‌طور کامل به بررسی علائم، تشخیص و درمان انواع مشکلات یادگیری پرداخته‌اند.
اگر شما هم سوالی درباره درمان انواع اختلالات یادگیری در کودکان دارید، حتما در بخش نظرات این مقاله از ما بپرسید تا در اسرع وقت به آنها در همین صفحه پاسخ دهیم.
