دیستروفی عضلانی یک اختلال اسکلتی-عضلانی است که در زمان جنینی در پسران رخ می دهد. این عارضه پیش رونده است و باعث ضعف و آسیب دیدگی عضلات مختلف بدن شده و به مرور وضعیت بیمار را بدتر می کند. حتی در مواردی می تواند منجر به مرگ بیمار شود. دیستروفی عضلانی مادرزادی است و هیچ روش درمانی ندارد.
با این حال به کمک برخی از روش ها می توان علائم این بیماری را بهبود بخشید و سرعت پیشرفت آن را کم کرد. ما در این مقاله قصد داریم به این عارضه و روش های درمان قطعی برای کاهش علائم دیستروفی و جلوگیری از پیشرفت آن بپردازیم. برای دسترسی سریع تر به بخش های مختلف مقاله می توانید از فهرست زیر استفاده کنید.
آشنایی با انواع و علائم دیستروفی
دیستروفی عضلانی یک اختلال ارثی و مادرزادی است که انواع مختلفی دارد. بعضی از دیستروفی ها در کودکی و برخی دیگر در سنین بزرگسالی علائم خود را نشان می دهند. رایجترین انواع دیستروفی عضلانی عبارتند از:
دیستروفی عضلانی دوشن
حدود نیمی از افراد مبتلا به دیستروفی ماهیچه ای مبتلا به نوع «دوشن» هستند. علائم این نوع از دیستروفی عضلانی در کودکان و در سنین ۲ تا ۳ سالگی بروز می کند. در یک سوم از افراد مبتلا به دیستروفی دوشن، جهش ژنتیکی عامل ابتلا به این بیماری بوده و این عارضه در جنبه ارثی و خانوادگی ندارد.
دیستروفی عضلانی بِکر
این نوع دیستروفی ماهیچه ها هم بسیار رایج بوده و شبیه به نوع دوشن است. با این تفاوت که این اختلال در سنین نوجوانی یا از ۲۰ ساگی به بعد علائم ایجاد می کند. همچنین دیستروفی بکر در مقایسه با دوشن علائم خفیف تری دارد و سرعت پیشرفت آن هم کمتر از نوع دوشن است.
به گفته دکتر زهره حسنوند، ۹ نوع دیستروفی عضلانی تا به حال شناسایی شده که هر یک از آنها علاوه بر علائم مشترک و رایج در دیستروفی عضلات، نشانه های خاص خودشان را هم دارند.
علائم دیستروفی عضلانی
در بیشتر انواع دیستروفی، نشانه های بیماری خود را تا قبل از ۵ سالگی کودک نشان می دهند. رایجترین علائم دیستروفی عضلانی عبارتند از:
- احساس ضعف در عضلات لگن، ران، زانوها و بازو
- هایپرتروفی یا حجیم شدن غیرعادی عضلات ساق پا
- انقباضات شدید عضلانی
- احساس درد و خشکی در ماهیچه ها
- ضعف و تحلیل عضلات گوارشی، تنفسی، قلبی، …
- آتروفی و تحلیل رفتن ماهیچه های بدن
- ضعف و ناتوانی های حرکتی در نشستن، پریدن، دویدن، بالا و پایین رفتن از پله ها، …
- الگوهای بد راه رفتن مثل راه رفتن روی پنجه ها، راه رفتن اردکی، ….
دیستروفی عضلانی در کودکان باعث زمین خوردن مکرر موقع بازی و یا در نوزادان منجر به تاخیر حرکتی در راه رفتن یا تاخیر در گردن گرفتن می شود. گاهی ممکن است در سال های اولیه تولد، فعالیت های کودک عادی باشد اما در سنین بالاتر، کودک موقع بلند شدن از زمین، بالا رفتن از پله ها و … دچار مشکل شود.
علت دیستروفی عضلانی چیست؟
وراثت و جهش ژنتیکی در یک ژن خاص اصلی ترین دلایل دیستروفی عضلانی در کودکان و بزرگسالان هستند. این عوامل باعث می شوند پروتئین خاصی به نام دیستروفین که مسئول عملکرد طبیعی عضلات است، تولید نشود. فقدان این پروتئین منجر به دیستروفی ماهیچهای می شود.
بیماری دیستروفی عضلانی چه عوارضی دارد؟
پیشرفت دیستروفی عضلانی باعث کاهش قدرت، عملکرد و تحرک عضلات شده و بیمار نمی تواند کارهای روزانه خود را به طور مستقل انجام دهد. هر چند عوارض دیستروفی عضلانی در مراحل مختلف پیشرفت آن متفاوت است اما شایع ترین عوارض این اختلال عبارتند از:
- ناتوانی در راه رفتن و نیاز به ویلچر
- کوتاه شدن عضلات و تاندونهای اطراف مفاصل
- بروز مشکلات تنفسی و نیاز به وسایل کمک تنفسی
- اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات بدلیل ضعف عضلات ستون مهره ها
همچنین بیمار دچار مشکلات مختلف بلع مثل ورود غذا به ریه ها، سوء تغذیه و … می شود.
برای کاردرمانی علائم و عوارض دیستروفی عضلانی در اصفهان می توانید از خدمات کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
نحوه تشخیص دیستروفی ماهیچه ای
پزشکان بعد از معاینات فیزیکی و گرفتن سابقه خانوادگی و بیماری های شخص از روش های زیر برای تشخیص دیستروفی عضلانی استفاده می کنند:
- آزمایش خون برای بررسی بعضی آنزیم ها
- نمونه گیری یا بیوپسی از بافت عضلانی
- تست نوار عصب و عضله
- آزمایش ژنتیک
- تست های قلبی و ریوی
بعد از انجام این تست ها، در صورتی که بیماری ضعف عضلانی در بزرگسالان یا کودکان تأیید شود، از روشهای مختلفی برای کنترل علائم بیمار استفاده و برای توانبخشی بیمار را به مراکز کاردرمانی ارجاع می دهند.
راههای درمان دیستروفی عضلانی در اصفهان
محققان به دنبال جدیدترین روش درمان دیستروفی عضلانی هستند چون هنوز درمانی برای این بیماری وجود ندارد. با این وجود، پزشکان از روشهای زیر برای کنترل علائم این اختلال استفاده می کنند:
- دارودرمانی: برای کاهش علائم بیمار مثل تجویز کورتیکو استروئیدها، داروهای قلبی، داروهای گوارشی، …
- استفاده از وسایل کمک حرکتی: تجویز بریس، عصا، واکر و ویلچر برای کمک به استقلال حرکتی و حمایت از عضلات ضعیف
- کاردرمانی در دیستروفی عضلانی: استفاده از تکنیک های مختلف توانبخشی برای تخفیف علائم حرکتی و جلوگیری از سرعت پیشرفت بیماری
- وسایل کمک تنفسی: برای بهبود اکسیژن رسانی، رفع آپنه یا وقفه کوتاه تنفسی موقع خواب
همچنین اگر انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) منجر به مشکلات تنفسی، قلبی و حرکتی بیمار شده باشد، از روش های جراحی برای درمان اسکولیوز استفاده می شود. بطور کلی موثرترین روش درمان دیستروفی در حال حاضر کاردرمانی است که به تنهایی یا در کنار روشهای دیگر استفاده می شود.
کاردرمانی دیستروفی عضلانی در اصفهان
به گفته دکتر زهره حسنوند، متخصص کاردرمانی، موثرترین روش برای بازتوانی در بیماری ضعف عضلانی در بزرگسالان و یا دیستروفی عضلانی در کودکان تکنیک های کاردرمانی است. معمولا متخصصان کاردرمانی برای درمان دیستروفی عضلانی از تکنیک های زیر استفاده می کنند:
ورزش درمانی
ورزش برای دیستروفی عضلانی یکی از مهمترین تکنیک های کاردرمانی در دیستروفی عضلانی است. تمرینات کششی و قدرتی آن به بهبود علائم زیر کمک می کند:
- افزایش دامنه حرکتی عضلات
- تقویت ماهیچه ها
- بهبود انعطاف پذیری عضلات و مفاصل
- درمان اسپاسم و گرفتگی عضلات
همچنین انجام ورزش های هوازی سبک مثل پیاده روی و شنا برای بعضی از افراد مبتلا به دیستروفی ماهیچه ای به حفظ و تقویت عضلات و عملکرد حرکتی آنها کمک می کند.
اصلاح پوسچر
ضعف عضلانی در افراد مبتلا به دیستروفی و بخصوص در آنهایی که از ویلچر استفاده می کنند، باعث بد نشستن، ایستادن، انقباض بافت های نرم و بدشکلی ستون فقرات و پوسچر بدن می شود. به همین دلیل اصلاح پوسچر در این بیماران بسیار اهمیت دارد. مزایای این روش عبارت است از:
- عادی شدن وضعیت بدنی
- جلوگیری از پیشرفت اسکولیوز
- رفع انقباضات عضلانی
همچنین، اصلاح پوسچر به بیمار کمک می کند برای مدت طولانی تری بتواند توانایی راه رفتن خود را حفظ کند. در بعضی موارد، دیستروفی تا مرحله فلج شدن بیمار پیشرفت می کند.
ماساژ درمانی
علائم بیماری ضعف عضلانی در بزرگسالان و کودکان را می توان با ماساژ درمانی هم بهبود داد. از مزایای این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش انعطاف پذیری عضلات و مفاصل
- رفع اسپاسم عضلانی
- بهبود انعطاف پذیری تاندون ها و جلوگیری از کوتاه شدن شان
همچنین ماساژ عضلات با بهبود گردش خون روش موثری برای جلوگیری از آتروفی ماهیچه ها است.
اصلاح الگوی راه رفتن
دیستروفی عضلانی در کودکان با انقباض عضلات پشت ساق و شلی ماهیچه ها همراه است. به همین دلیل این کودکان با الگوهای غیرعادی مثل اردکی راه رفتن، سرپنجه، … راه می روند. کاردرمانگران از تکنیک هایی استفاده می کنند که برای درمان الگوهای غلط راه رفتن موثر هستند.
برای کاردرمانی علائم و عوارض حرکتی اختلال دیستروفی عضلانی در اصفهان می توانید از خدمات کلینیک کاردرمانی و توانبخشی حافظ بهره مند شوید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره ۰۳۱۳۳۳۹۶۲۴۷ تماس بگیرید.
برای درمان قطعی دیستروفی عضلانی در اصفهان می توانید به کلینیک های کاردرمانی مراجعه کنید. همچنین در صورتی که بیمار شما قادر به حرکت نیست، می توانید از خدمات کاردرمانی در منزل این مراکز بهره مند شوید.
اگر سوالی درباره کاردرمانی دیستروفی عضلانی دارید، در بخش نظرات آنها را بپرسید. در اسرع وقت به سوالات شما در همین صفحه پاسخ می دهیم.
من پسرم ده سالشه وبیماری دیستروفی ازنوع بکر را داره. اگه دارویی چیزی کشف شده بهم معرفی کنید
این مسئله همچنان در حال بررسی است.
باسلام خیلی مطالبتون مفید بود .برای کار درمانی در منزل چه باید به کنیم با کجا تماس بگیرم تا بیان منزل ممنون میشم راهنمیی کنید
اگر ساکن اصفهان یا شهرهای اطراف هستید می توانید با شماره های درج شده در سایت تماس بگیرید.
سلام خسته نباشید من خانمی هست۳۸ساله یکسال میشه احساس ضعف دارم بدنم حالت کج شده سمت راستم راه که میرم کمر و پاهام زیاد درد دارن برای نماز خواندن وقتی میخوام رکوع برم تعادل ندارم شهرستان هستم امکانات زیاد ندارد آزمایش دادم سطح انزیمAST101بوده وALTعدد ۷۶نشان میده میشه لطفاً راهنمایی کنید کجا مراجعه کنم ایا بیماری ضعف عضلانی هست
تحت نظر پزشک مغز و اعصاب باشید و با یک متخصص کاردرمانی در شهرتان مشورت کنید که پس از ارزیابی های لازم تعیین کند آیا نیاز به درمان حرکتی هست با خیر.
سلام وقتتون بخیر
من برادرم بیماردیستروفی هستن وروند بیماری درایشون کندبودولی به تازگی به کمک دونفرمیتونه ازجاش بلندبشه وراه رفتن براش خیلی سخت وبدون کمک غیرممکن
میشه لطفا راهنمایی بفرمایین چکاری میشه براشون کرد
در این خصوص نیاز جدی به کاردرمانی وجود دارد.
سلام خسته نباشیید پسرم دیستروفی عیضلانی از نوع ،fshوالان بیماریش خیلی پیشرفت کرده ۳۵ سالشونه وخیای اصرار داره عمل بشه ایا صلاحه چون مشکل ریه هم داره مشهد دکتر عطاران صلاح ندانستن مشهد اگر عمل کنیم صلاحه چون شهر دیگه امکانش سخته ومشکله چه توصیه ای دارین
انجام عمل فیکسیشن فقط به صلاحدید پزشک جراح می بایست انجام شود.
یه پسر دارم نه سالشه ضعف عضلانی داره ایا کار دارمانی میتونه براش خوب باشه
بدون معاینه و تعیین علل اصلی ضعف، نمیتوان نظر قطعی داد.